ΣΥΓΚΟΜΙΔΗ ΤΗΣ ΕΛΙΑΣ ΚΑΠΟΤΕ ΚΑΙ ΤΩΡΑ. ΕΡΓΑΣΙΑ ΜΑΘΗΤΩΝ ΤΟΥ ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ ΣΧΟΛΕΙΟΥ ΜΑΚΡΥΧΩΡΙΟΥ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΛΙΑ

ΟΙ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΕΣ ΗΛΙΑ ΖΗΣΟΠΟΥΛΟΥ ΚΑΙ Ι.ΣΤΟΓΙΑΝΝΗ ΣΤΟ ΛΙΟΜΑΖΩΜΑ

ΟΙ ΑΝΔΡΕΑΣ ΚΑΙ ΔΗΜ.ΣΤΟΓΙΑΝΝΗΣ ΜΕ ΤΑ ΥΠΟΛΟΙΠΑ ΞΑΔΕΛΦΙΑ ΣΤΟΝ ΕΛΑΙΩΝΑ ΤΟ 1960

ΚΑΠΟΤΕ ΟΤΑΝ ΜΑΖΕΥΑΝΕ ΤΙΣ ΕΛΙΕΣ ΧΩΡΙΣ ΕΛΑΙΟΠΑΝΑ

Η ΒΑΣ.ΖΗΣΟΠΟΥΛΟΥ ΜΕ ΤΗ ΜΑΝΑ ΤΗΣ ,Η Μ.ΚΡΕΜΕΤΗ ΚΑΙ Η ΜΗΛΙΑ ΣΤΟΓΙΑΝΝΗ  ΣΤΟ ΛΙΟΜΑΖΩΜΑ ΤΟ 1965

ΣΤΑΣΗ ΓΙΑ ΞΕΚΟΥΡΑΣΗ ΣΤΟ ΜΑΖΕΜΑ ΤΗΣ ΕΛΙΑΣ

ΜΕΤΑ ΗΡΘΑΝ ΤΑ ΕΛΕΙΟΠΑΝΑ

ΛΙΟΜΑΖΩΜΑ ΣΕ ΚΑΠΟΙΟ ΝΗΣΙ

ΣΥΓΧΡΟΝΟ ΕΛΑΙΟΡΑΒΔΙΣΤΙΚΟ ΜΗΧΑΝΗΜΑ

Η ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ΛΕΞΗ ΤΗΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΣΤΗ ΣΥΓΚΟΜΙΔΗ ΤΗΣ ΕΛΙΑΣ

ΠΑΝΩ ΧΕΙΡΟΚΙΝΗΤΟ ΠΑΛΙΟ ΛΙΟΤΡΙΒΙ ΚΑΙ  ΚΑΤΩ Η ΚΙΝΗΣΗ ΓΙΝΕΤΑΙ ΜΕ ΖΩΟ

Μια εργασία των

Τάξεων Β’ και Δ’ του

Δημοτικού Σχολείου Μακρυχωρίου

Υπεύθυνες δασκάλες:     Δεμηρτζίδου Αναστασία

                                Τζιτζή Θωμαή

                                Τσιούρβα Παρασκευή

  

Ευχαριστίες

       

Ευχαριστούμε όσους πρόθυμα μας βοήθησαν στη συγκέντρωση και παρουσίαση αυτής της εργασίας.

Την αφιερώνουμε

Στους απλούς και εργατικούς ανθρώπους που αγάπησαν τη γη και την καλλιεργούν αλλά και τίμησαν με τον ιδρώτα τους το λάδι που τρώμε…

Πρόλογος

          Στα πλαίσια του προγράμματος της Περιβαλλοντικής Εκπ/σης επιλέξαμε το θέμα «Η καλλιέργεια της ελιάς στο Μακρυχώρι». Ένα θέμα πολύ γνωστό στην περιοχή μας αλλά εξίσου σημαντικό και ενδιαφέρον αφού κάθε σπιτικό σχεδόν έχει το δικό του ελαιώνα, μικρό ή μεγάλο.

          Αφορμή για την επιλογή του θέματος πήραμε από το μικρό ελαιώνα ( 5-6 δέντρα ) που έχουμε στον αύλειο χώρο του σχολείου. Τα παιδιά προβληματίστηκαν από την κατάστασή τους (είναι ακαλλιέργητες)  και αποφασίσαμε φέτος να τις καλλιεργήσουμε.

          Σκοπός του προγράμματος ήταν να κατανοήσουν οι μαθητές και γενικά η εκπαιδευτική κοινότητα την αξία που έχει για το χωριό τους η ελαχιστοποίηση των περιβαλλοντικών προβλημάτων που δημιουργεί η υπερβολική χρήση φυτοφαρμάκων.

          Στόχους βάλαμε πάρα πολλούς ( γνωστικούς, συναισθηματικούς, ψυχοκινητικούς ) τους οποίους και πετύχαμε.

Οι πιο σημαντικοί για μας :

q  Να ζήσουν μια σχολική χρονιά με ζωντάνια, χαρά, αυτενέργεια γνώση, παραστάσεις και συναισθήματα.

q  Να έρθουν σε επαφή με το φυσικό περιβάλλον και τα πολύτιμα αγαθά του και να αντιληφθούν την αξία τους.

q  Να αποκτήσουν οικολογική συνείδηση και να τους γίνει η υγιεινή διατροφή τρόπος ζωής.

q  Και πάνω απ’ όλα ν’ αγαπήσουν το ΣΧΟΛΕΙΟ.

Σχέδιο δράσης

Α. Διαθεματική προσέγγιση του θέματος

Γλώσσα

Επεξεργασία κειμένων και ποιημάτων σχετικών με την ελιά. Κλίση ρημάτων και ουσιαστικών σχετικών. Φτιάξαμε τις δικές μας ιστορίες για το περιστέρι της ειρήνης.

Μαθηματικά

Προβλήματα σχετικά με το θέμα μας.

Μελέτη Περιβάλλοντος

Γνωριμία με το δέντρο. Εμβάθυνση στις ρίζες, στον καρπό, στο φύλλωμα, στον πολλαπλασιασμό. Γνωριμία με τους τόπους ευδοκίμησης αλλά και τους τρόπους .

Θρησκευτικά

Όρος των Ελαιών, ο Νώε και το κλαδί ελιάς, η σχέση του λαδιού στον Χριστιανισμό.

Ιστορία

Η Αθηνά και η ελιά, οι Μορίες ελιές, η ειρεσιώνη, ο κότινος, το ρόπαλο του Ηρακλή και το κρεβάτι του Οδυσσέα, το λάδι στις νεκρικές τελετές και πολιτιστικές εκδηλώσεις, καθώς και στα γυμναστήρια.

Γεωγραφία

Οι πιο ελαιοπαραγωγικές περιοχές της Ελλάδας, σε σχέση με το κλίμα.

Μουσική

Τραγουδήσαμε σχετικά τραγούδια.

Τεχνικά

Ζωγραφική, κολλάζ, διαφημιστικά φυλλάδια, αφίσες, μακέτες. Οι μαθητές παρατήρησαν τους κορμούς των δέντρων και έδωσαν σ΄ αυτούς ονόματα ανάλογα με το σχήμα και την κίνηση που μοιάζουν να έχουν. Π.χ. χορευτές, κύκνοι, κατσίκα κ.τ.λ.

Β. Δραστηριότητες

1)    Επισκέψεις σε ελαιώνες, ελαιοτριβείο, συσκευαστήριο, Λαογραφικό μουσείο, συνεταιρισμό γυναικών που παράγουν εκτός των άλλων προϊόντων από λάδι, σαπούνι.

2)    Μαζέψαμε τις ελιές από τον ελαιώνα του σχολείου και στη συνέχεια με τη βοήθεια κάποιων γονέων τις φτιάξαμε βρώσιμες.

3)    Διοργανώσαμε ομιλίες από γεωπόνους, τον ιερέα, από τη σύμβουλο Αγωγής Υγείας, η οποία μας μίλησε για τη σημασία του λαδιού στη διατροφή μας.

4)    Κάναμε την τάξη εργαστήριο ζαχαροπλαστικής όπου φτιάξαμε γλυκά με λάδι και κατόπιν τα ψήσαμε στο φούρνο του χωριού.

5)    Φτιάξαμε αρωματικό λάδι.

6)    Αφιερώσαμε ένα τεύχος της εφημερίδας του σχολείου μας, στην ελιά και προσπαθήσαμε να ταιριάξουμε τις στήλες της με μια αναφορά στην ελιά.

7)    Ζωγραφίσαμε ελαιώνες, ελαιοτριβείο, λιομάζωμα, φανταστήκαμε τα δικά μας μπουκάλια και δοχεία λαδιού και τα κάναμε πράξη, φτιάξαμε τις δικές μας διαφημίσεις για το λάδι της περιοχής μας, τα δικά μας φανταστικά ανθρωπάκια, το Λιάκο, την Εβελίνα, τον Ελαιοπώρα και τη Λαδερίτσα, από τα φύλλα των δέντρων και τους βάλαμε να διαφημίσουν το λάδι της περιοχής μας, κάναμε μακέτες, φτιάξαμε φέιγ βολάν και αφίσες κατά των φυτοφαρμάκων και υπέρ της βιολογικής καλλιέργειας.

8)    Επισκεφτήκαμε το σούπερ μάρκετ και είδαμε διάφορες μάρκες λαδιού και προϊόντα ελιάς.

9)    Συλλέξαμε αμέτρητες πληροφορίες για την ελιά στη φυτολογία, στην ιστορία, στο χριστιανισμό, στην αρχαία θρησκεία, στην τέχνη, στην τεχνολογία, στη διατροφή, στην οικονομία, στην ιατρική, στην φαρμακολογία, στη γεωγραφία, ποικιλίες ελιάς, προϊόντα ελιάς, η ελιά σαν σύμβολο.

10)           Φτιάξαμε ερωτηματολόγια για τους κατοίκους του χωριού.

11)           Τα παιδιά συμπλήρωσαν ερωτηματολόγια, ένα στην αρχή και ένα στο τέλος της εργασίας για να αυτοαξιολογηθούν.

12)           Στο τέλος, αφού βρήκαμε πολλές έννοιες των οποίων είναι σύμβολο η ελιά, δραματοποιήσαμε την Ειρήνη του Αριστοφάνη.

Γνωριμία με το δέντρο…

Η ελιά είναι αειθαλές δέντρο με λογχοειδή και δερματώδη φύλλα, τα οποία είναι σκουροπράσινα στην πάνω επιφάνεια και αργυρόχρωμα στην κάτω. Τα άνθη της ελιάς είναι λευκωπά και οι καρποί της είναι ωοειδείς.

            Η ελιά είναι γνωστή από τους αρχαιότατους χρόνους και πιθανότατα κατάγεται από το χώρο της Ανατολικής Μεσογείου.  Η παράδοση αναφέρει ως πατρίδα της ελιάς την Αθήνα, αφού η πρώτη ελιά, η ΄΄Μορία Ελαία΄΄ φυτεύτηκε σύμφωνα με την παράδοση από την ίδια τη θεά Αθηνά στην Ακρόπολη.

            Η ελιά προτιμά τα εύκρατα κλίματα όπου επικρατούν μέτριες τιμές θερμοκρασίας και υγρασίας. Φύεται σε όλα τα εδάφη, αλλά ευδοκιμεί σε όσα αποστραγγίζονται καλά και διαθέτουν ασβέστιο και κάλιο και μέτρια αναλογία αζώτου. Απαιτεί θερμό και ξηρό κλίμα και αίθριες ημέρες από την άνοιξη ως το φθινόπωρο. Είναι ευπαθής σε παρατεταμένη έκθεση στον δυνατό ήλιο ή στους θερμούς ανέμους του καλοκαιριού ή ακόμη στην πάχνη και στην ομίχλη. Ο πιο συνηθισμένος εχθρός της είναι ο δάκος.

            Οι ποικιλίες που καλλιεργούνται είναι πολλές. Οι ελληνικές ποικιλίες, ανάλογα με το βάρος των καρπών και τα άλλα χαρακτηριστικά τους κατατάσσονται σε μικρόκαρπες, μεσόκαρπες και αδρόκαρπες.

            Οι ειδικές προφυλάξεις που λαμβάνονται κατά τη συλλογή των ελιών, εξασφαλίζουν τη διατήρηση της ποιότητας του ελαιόλαδου, πράγμα που μπορεί να επιτευχθεί μόνο εάν οι καρποί δεν υποστούν ζημιές. Γι΄ αυτό ο πιο ασφαλής τρόπος συλλογής είναι με τα χέρια και κατά δεύτερο λόγο με το τίναγμα, αφού απλωθούν ελαιόπανα κάτω από τα δέντρα.

 

Καλλιέργεια της ελιάς

Στην αρχαιότητα…

Η ελιά ήταν και είναι κορυφαίο προϊόν για τον άνθρωπο από πολύ παλιά.

Οι αρχαίοι Έλληνες, για μεγαλύτερη απόδοση συνιστούσαν εύκρατο κλίμα και θεωρούσαν ακατάλληλα τα πολύ ξερά και τα πολύ υγρά εδάφη, όπως και τα πολύ ψυχρά ή πολύ ζεστά κλίματα.

Φύτευαν τα δέντρα, όπως και σήμερα, σε παράλληλες σειρές με αρκετή απόσταση το ένα από το άλλο, για να γίνεται σωστός αερισμός και για να δέχονται το φως του ήλιου.

            Κάθε χρόνο σκάλιζαν γύρω από τη ρίζα του δέντρου, αφαιρούσαν όλα τα βλαβερά χόρτα και τους μύκητες κι έβαζαν λίπασμα.

            Μάζευαν τον καρπό με τα χέρια ή με ραβδισμό, ποτέ όμως δεν τον άφηναν να πέφτει μόνος από το δέντρο, γιατί θεωρούσαν ότι έχαναν σε ποιότητα τόσο οι επιτραπέζιες ελιές, όσο κι αυτές που προορίζονταν για παρασκευή λαδιού.

Οι ποικιλίες ήταν πολλές όπως και σήμερα. Θεωρούσαν όμως πιο εκλεκτή την ελαία τη βασιλική, η οποία έβγαζε το καλύτερο λάδι.

           …Σήμερα

Ελάχιστα έχουν αλλάξει στην καλλιέργεια της ελιάς από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα. Η σημαντικότερη πρόοδος έχει γίνει από την πλευρά της αντιμετώπισης των ασθενειών, αλλά και της βελτίωσης της παραγωγής με νέες μεθόδους, κάτι που ήταν απόλυτα αναμενόμενο με την εξέλιξη της επιστημονικής έρευνας και της γεωπονικής.

            Μετά το τέλος του Σεπτεμβρίου, ξεκινά το όργωμα που βοηθάει το έδαφος να απορροφά τη βροχή. Γίνεται και μια ενίσχυση με λιπάσματα που βοηθάνε στην παραγωγικότητα του δέντρου.

            Στις σύγχρονες καλλιέργειες, το πότισμα γίνεται  με αυλάκια, με κατάκλιση και τεχνητή βροχή.

  Κατάλληλη εποχή για κλάδεμα είναι ο χειμώνας ή οι αρχές τις άνοιξης.

Ο καρπός της ελιάς αρχίζει να ωριμάζει όταν τελειώνει το καλοκαίρι. Ο καρπός αυτός έχει 70% νερό, 25% λάδι και 4% υδατάνθρακες.

            Το μάζεμα γίνεται από το δέντρο με το χέρι, με διάφορα εργαλεία που ‘‘χτενίζουν,, τα κλαδιά, με το ράβδισμα, με μηχάνημα που κουνάει το δέντρο και πέφτουν οι ελιές. Υπάρχουν και χημικές μέθοδοι συλλογής της ελιάς: Ρίχνουν ένα είδος φυτορμονών,  που κάνουν τον καρπό της ελιάς να πέφτει μόνος του από το δέντρο.

Στο ελαιοτριβείο…

Αφού μαζέψουμε τις ελιές, τις πηγαίνουμε στο ελαιοτριβείο για να βγάλουμε το λάδι. Για να είναι καλό το λάδι, δεν παίζει ρόλο μόνο το κλίμα, το έδαφος, η ποικιλία δέντρων, οι ασθένειες, τα φυτοφάρμακα, ο τρόπος μαζέματος και η αποθήκευση, αλλά ο τρόπος εξαγωγής του.

Στο ελαιοτριβείο οι ελιές πλένονται και περνούν στο πρώτο στάδιο που είναι η έκθλιψη, κατά την οποία αλέθονται ή θρυμματίζονται και πολτοποιούνται με την προσθήκη νερού ελεγχόμενης θερμοκρασίας. Ο διαχωρισμός του χυμού της ελιάς από τα στερεά μέρη, γίνεται με δυο τρόπους: παραδοσιακά με συμπίεση ή με φυγοκέντριση, που είναι ο πιο σύγχρονος τρόπος. Όταν η επεξεργασία του ελαιολάδου ολοκληρωθεί, τότε είναι που βρισκόμαστε αντιμέτωποι με τις πολλές και διαφορετικές ποιότητες: ·Εξαιρετικό ή έξτρα παρθένο ελαιόλαδο ·Παρθένο ελαιόλαδο εκλεκτό ·Παρθένο ελαιόλαδο κοινό  ·Ελαιόλαδο ·Πυρηνέλαιο.

Λάδι

Η ελιά, το ευλογημένο αυτό δέντρο, υπάρχει πάνω στη γη πολύ πριν την εμφάνιση του ανθρώπου. Η πατρίδας μας είναι η τρίτη χώρα στην παραγωγή μετά την Ισπανία και Ιταλία.

Υπάρχουν ποικιλίες ελιάς     που τις τρώμε και είναι θρεπτικότατη τροφή για όλους μας και ΄΄λαδοελιές,, που μας δίνουν το λάδι.

Ο ελαιόκαρπος μαζεύεται από τα δέντρα, καθαρίζεται και μεταφέρεται στα ελαιοτριβεία. Το λάδι που βγαίνει, είναι πράσινο γιατί περιέχει χλωροφύλλη, είχε ευχάριστη μυρωδιά και θρεπτικές ουσίες. Πολλές φορές όμως δε βγαίνει τόσο καθαρό, γι΄ αυτό και το επεξεργαζόμαστε και έτσι γίνεται χρυσοκίτρινο, καθαρό και άοσμο.

Όταν είναι δικό μας, πρέπει να προσέξουμε πού θα το αποθηκεύσουμε, γιατί η υγρασία, το φως, ο αέρας, το αλλοιώνουν και αποκτά μια δυσάρεστη μυρωδιά. Όταν το αγοράζουμε πρέπει να προσέξουμε : α) να είναι σε γυάλινα μπουκάλια ή σε τενεκέδες που είναι κατάλληλα για λάδι, β) να το αγοράζουμε στη σωστή λογική τιμή και όχι πιο φθηνό από την κανονική του τιμή γιατί τότε μπορεί να είναι νοθευμένο, γ) να είναι γνωστής εμπορικής φίρμας, ποτέ ανώνυμης, δ) να κοιτάμε την ημερομηνία παραγωγής και λήξης γιατί είναι σωστό αυτό που λένε οι γεροντότεροι: « αγόρασε παλιό κρασί και φρέσκο λάδι» , ε) να έχει διαύγεια και καθαρότητα και χρώμα ανοιχτό χρυσοπράσινο ως σκούρο πράσινο, στ) να έχει χαμηλή οξύτητα, περίπου 0 – 1% . Και φυσικά όλα αυτά θα τα έχει το λάδι που αγοράσατε αν είναι τύπου ΄΄ Virgin olive oil extra,, δηλ. βιολογικό που πρέπει να προτιμάται σε κάθε περίπτωση. Προσοχή όμως: Το βιολογικό λάδι που αγοράζεται πρέπει να αναγράφει στην ετικέτα του την ένδειξη ΒΙΟ…

Οι ποικιλίες της ελιάς

 

 Επιτραπέζιες

·        Η αδρόκαρπη που είναι γνωστή με τις ονομασίες δαμασκηνάτη, κορομηλολιά, ισπανική γαϊδουρολιά παλαμάρα.

·        Η βασιλικάδα που τη λένε και βασιλική, κολοκυθάτη και ροβιάτικη.

·        Η  Καλαμών ή αετονύχι, χοντρολιά, καλαματιανή. 

·        Η  καρολιά ή στραβολιά ή καρούλα.

·        Η  καρυδολιά γνωστή και σαν κωνική, καρυδοραχάτη.        

·        Η κολυμπάδα ή κολυμπάτη στρουμπουελιά ή μηλολιά.

·        Η κονσερβολιά ή αλλιώς Άμφισσας ( τέτοιου τύπου είναι οι ελιές Μακρυχωρίου), Αγρινίου, Άρτας, Βολιώτικη, Πατρινιά.

·        Η στρογγυλολιά  γνωστή και σαν γαλανή, στρογγυλοραχάτη, πρασινολιά.

Ποικιλίες για παραγωγή λαδιού  

 

·        Η αγουρομανακολιά ή αγουρομανάκι ή αγουρομάνικο (Αργολίδα, Κορινθία, Αρκαδία)    

·        Η αδραμυτινή ή αϊβαλιώτικη ή μυτιληνιά ή φραγκολιά.              ( Μυτιλήνη, Χίος, Εύβοια, Άνδρο) 

·        Η βαλανολιά ή κολοβή ή βαλάνα ( Μυτιλήνη, Χίος, Σκύρος)

·        Η κορωνέικη ή μικρόκαρπη ή λανολιά ή κορώνη ή κρητικιά ή βάτσικη.( Πελοπόννησος, Κρήτη, Ιόνια νησιά, Δυτική Στερεά Ελλάδα, Σάμος, Ικαρία)

·        Η κουτσουρελιά ή λαδολιά ή πατρινή ή κουρτελιά (Αχαΐα, Κορινθία, Αιτ/νία)

·        Η Λιανολιά Κέρκυρας ή στριφτολιά, νερολιά, δαφνόφυλλη, πρεβεζάνα, κορφιάτικη (Ιόνια νησιά, παραλία Ηπείρου)

·        Η μεγαρίτικη ή περαχωρίτικη ή βοβώδικη. (Αττική, Βοιωτία, Αιγιαλεία, Αργολίδα)

·        Η μυρτολιά ή σμερτολιά ή μουρατολιά. (Λακωνία)

·        Η τσουνάτη ή μαστρολιά ή μουρατολιά (Ρέθυμνο, Χανιά, Λακωνία, Μεσσηνία)

Μικτές ποικιλίες (κατάλληλες για επιτραπέζιες αλλά και για λάδι)

·        Η αμυγδαλολιά                           ·   Η κοθρέικη

·        Η θρουμπολιά                             ·   Η μοτολιά

         

Η χλωρίδα και η πανίδα των ελαιώνων του Μακρυχωρίου

Ελιά η ευλογημένη. Ένα δέντρο που μας δίνει τροφή, υγεία, ευεξία, αλλά και ξυλεία, θέρμανση, φωτισμό, σαπούνι. Δώρο της Αθηνάς στην πόλη των Αθηνών και μήνυμα ειρήνης και ελπίδας στο ράμφος του λευκού περιστεριού. Στεφάνι τιμής των Ολυμπιονικών και το δέντρο κάτω από το οποίο προσευχήθηκε ο Χριστός, πριν συλληφθεί. Ένα δέντρο που χαρακτηρίζει την Ελλάδα και τους Έλληνες και  ένα προϊόν που βρίσκεται καθημερινά στο τραπέζι μας. Χρησιμοποιούμε τα προϊόντα και τα υποπροϊόντα της ελιάς καθημερινά, έχουμε όμως σκεφθεί ποτέ, ότι τα δέντρα αυτά, προσφέρουν και άλλη τεράστια υπηρεσία στον άνθρωπο; Όταν ταξιδεύουμε και παρατηρήσουμε τους ελαιώνες στις άκρες των δρόμων, έχουμε ποτέ συνειδητοποιήσει τον υπέροχο και αθέατο κόσμο που κρύβεται και βρίσκει καταφύγιο στα πόδια και στο φύλλωμα της ελιάς; Πουλιά και ζώα, σκουλήκια και μύκητες, ζιζάνια και αναρριχώμενα φυτά, χόρτα και πανέμορφα λουλούδια αποτελούν αυτό που ονομάζουμε το ΄΄οικοσύστημα,, του ελαιώνα. Και όταν χρησιμοποιούμε ΄΄φυτοφάρμακα και λιπάσματα έχουμε διανοηθεί ότι εκτός από τη δική μας υγεία, βλάπτουμε δεκάδες οργανισμούς που ζουν μέσα στον ελαιώνα;,,

            Ο κάθε ένας από εμάς, όμως, θα πρέπει να σκεφθεί ότι το κάθε τι πάνω σ΄ αυτόν τον κόσμο έχει τη χρησιμότητά του, ακόμα και τα ζιζάνια και τα ερπετά. Πρέπει να μάθουμε να ζούμε όλοι μαζί ξανά για να παραδώσουμε στους απογόνους μας έναν πλανήτη που θα έχει ελπίδες να επιβιώσει, μια και ας μην ξεχνάμε, ότι σαν ισχυρότεροι του κόσμου αυτού, κάθε φορά που εξοντώνουμε κάτι, εξοντώνουμε και μέρος του εαυτού μας…

            Τα ζώα και τα φυτά που ζουν μέσα στους ελαιώνες του Μακρυχωρίου είναι πάρα πολλά. Επειδή θα σας κουράζαμε αν σας λέγαμε στοιχεία για το καθένα απ΄ αυτά, απλώς θα τα αναφέρουμε:

Χλωρίδα: λειχήνες, ξινόχορτο, τσουκνίδα, σινάπι, γαϊδουράγκαθα, σολάνα, γαλατσίδα, πικροράδικο, λάπαθο, ζοχός, τριφύλλι, τσουτσουμίδα, ανθέμιδες, βάτα, σκουλικάρα, αγριαγκινάρα, μαυρόχορτο, κυκλάμινο, ασφάκα, σπαρτό, αγριοβρώμη, νερολάχανο, αγριοκρίθαρο, ανεμώνες, σαλέπι, λύκος, χρυσόχορτο, καυκαλίδα, δροκοντιά, ίριδες, αγριομπίζελο.

Πανίδα: γαιοσκώληκας, σαλίγκαρος, ακρίδα, αλογάκι της Παναγίας, αρουραίος, μυρμήγκι, μύγα, σκαντζόχοιρος, φίδι, σκαθάρι, σκαραβαίος,αράχνη, δενδρογαλιά, αστρίτης, μπεκάτσα, δεκοχτούρα, χελιδόνι, μυγοχάφτης, τσιπούργελος, κότσυφας, σπουργίτης, γαρδέλι, τρυγόνι, κούκος, ψαρόνι, συκοφάγος, κοκκινοούρης, γεράκι, κουκουβάγια, γκιώνης, σαύρα, φλώρος, τρυποφράκτης, σουσουράδα, βάτραχος, σαμιαμίδη, κ.ά. 

 

           

Το λάδι στον χριστιανισμό

Το λάδι στη θρησκευτική λατρεία πέρασε και στο Χριστιανισμό σε πολύ σπουδαία θέση.

Στα μυστήρια της Βάφτισης, του Χρίσματος, του Ευχελαίου, στο άσβεστο καντήλι που καίει μπροστά από τα εικονίσματα των αγίων στις εκκλησίες αλλά και στο σπιτικό εικονοστάσι.

Στο μυστήριο του Βαπτίσματος, το λάδι μεταφέρει τη χάρη του Θεού σ΄ αυτόν που βαπτίζεται. Αρχίζει με την επάλειψη του σώματος με λάδι. Ο Ιερέας το ΄΄σφραγίζει τρις,, και διαβάζει την ευχή του ελαίου. Μετά παίρνει με το χέρι του λάδι και σχηματίζει σταυρό στο μέτωπο, στο στήθος και στη πλάτη του βαπτιζομένου.  Ακολουθεί η κατάδυση στο νερό και τελειώνει το Βάπτισμα με το Χρίσμα: η σφράγιση του νέου Χριστιανού με το αγιασμένο λάδι.

Στα νησιά του Αιγαίου και στην Κρήτη το λάδι από το καντήλι του Αγίου Νικολάου, του προστάτη των ναυτικών. Όταν η θάλασσα φουρτουνιάζει, ρίχνουν μερικές σταγόνες στο νερό και η θάλασσα γαληνεύει αμέσως.

Το λάδι έχει το ρόλο του και στη νηστεία. Τη Σαρακοστή δεν τρώμε λάδι, ούτε την Τετάρτη και την Παρασκευή όλο το χρόνο. Μπορούμε όμως να τρώμε ελιές, τροφή που καταναλώνουν πολύ οι μοναχοί.

Το λάδι γαληνεύει τη θάλασσα

Εδώ στον ίσκιο μου αποκάτου

Ήρθ΄ ο Χριστός ν΄ αναπαυθεί

Κι ακούστηκε η γλυκιά λαλιά του

Λίγο προτού να σταυρωθεί

Το δάκρυ του δροσιά αγιασμένη

Έχει στη ρίζα μου χυθεί

Είμ΄ η ελιά η τιμημένη

Κ. Παλαμάς

                                               

Στα νησιά του Αιγαίου, στην Κρήτη και σε άλλες παραθαλάσσιες περιοχές φυλάσσουν το λάδι από το καντήλι του Αγίου Νικολάου, που προστατεύει τους ναυτικούς από τις τρικυμίες. Κι όταν  φουρτουνιάσει η θάλασσα, ρίχνουν μερικές σταγόνες στο νερό. Η θάλασσα γαληνεύει αμέσως. Το ίδιο έκαναν και οι ναυτικοί που ταξίδευαν. Όταν λυσσομανούσε ο άνεμος και κινδύνευε το σκάφος να πνιγεί έριχναν λάδι από το καντήλι του Αγίου Νικολάου. Αλλά και το λάδι που χρησιμοποιούσαν στη βάπτιση μπορεί να διαδραματίσει τον ίδιο ρόλο: Μαζί με τα νερά της κολυμβήθρας το ρίχνουν στη θάλασσα για να γαληνεύει τα νερά της!

 

Η ελιά στην τέχνη…

            Η απεικόνιση της ελιάς στην αρχαία τέχνη τονίζει τη σημαντική  θέση που είχε σε εκείνες τις κοινωνίες. Σύμβολο μακροβιότητας έγινε το αγαπημένο θέμα των καλλιτεχνών. Τα κλαδιά της ελιάς έγιναν σύμβολο και ιδεογράμματα στη γραφή της προανακτορικής περιόδου. Ένα φρέσκο κλαδί ελιάς στολίζει τα μαλλιά του κοριτσιού από το ακρωτήρι της Σαντορίνης. Τα χρυσά κύπελλα του Βαφειού παρουσιάζουν μεγαλόπρεπη την ελιά στο χρυσό μέταλλο. Τα μαρμάρινα γλυπτά έχουν κρατήσει στιγμές νίκης και δόξας στεφανωμένες με τη δροσερή ελιά.

Η ελιά στις πολιτιστικές εκδηλώσεις

            Από την αρχαία Ελλάδα η ελιά ήταν δέντρο ιερό. Στα Ολύμπια, το ζηλευτό βραβείο, ο κότινος, ήταν φτιαγμένος από το κλωνάρι μιας αγριελιάς που ονομαζόταν καλιστέφανος. Αυτή η ελιά βρισκόταν στο πίσω μέρος του ναού του Δία.

                                                                                          Το λάδι ήταν απαραίτητο σε όλους τους αγώνες. Οι αθλητές το έβαζαν στο σώμα τους για να δυναμώνουν οι μυς.

            Στην αρχαία Αθήνα, υπήρχαν οι ΄΄μορίες ελιές΄΄ που τις θεωρούσαν ιερές. Στα Παναθήναια έπαθλο για τους νικητές ήταν το πολύτιμο λάδι απ΄ αυτές τις ελιές. Απαραίτητο όμως ήταν στους παλαιστές, γι΄ αυτό και το είχαν πάντα μαζί τους στην παλαίστρα, φυλαγμένο σε ένα μικρό αγγείο τον αρύβαλλο.

           

To ξύλο της ελιάς

To ξύλο της ελιάς είναι ανθεκτικό και σκληρό γι αυτό χρησιμοποιήθηκε πολύ, από   την αρχαιότητα κιόλας, στις οικοδομικές εργασίες. Ακόμα και σήμερα μπορεί να ιδεί κανείς παλιές οικοδομές με ξυλοδεσιές από ξυλεία ελιάς.

Στην Οδύσσεια βλέπομε τον νιόπαντρο Οδυσσέα να κόβει τον κορμό μιας ελιάς, που βρισκόταν στην αυλή του, και να φτιάχνει μ’ αυτόν το νυφικό του κρεβάτι. Εκτός από την κατασκευή επίπλων, το ξύλο της ελιάς χρησιμοποιήθηκε και για την κατασκευή εξαρτημάτων γεωργικών εργαλείων. Διαβάζουμε στην Οδύσσεια επί παραδείγματι, όταν η Καλυψώ πείθεται να αφήσει τον Οδυσσέα να φύγει, του προσφέρει ένα σκεπάρνι με στειλιάρι από ξύλο ελιάς για να φτιάξει τη σχεδία με την οποία θα έφευγε.

Και στα νεότερα χρόνια, όμως, το ξύλο της ελιάς χρησιμοποιήθηκε για την κατασκευή επίπλων. Κυρίως στα αγροτικά ελληνικά σπίτια όλα τα έπιπλα ήταν από ξύλο ελιάς για να είναι ανθεκτικά. Στα σπίτια των ελαιοπαραγωγικών  περιοχών ήταν αρκετά διαδεδομένη η κατασκευή χρηστικών ειδών με ξύλο ελιάς. Τα φτιαγμένα από ξύλο ελιάς πιάτα και ποτήρια, σε σχέση με τα πήλινα, είχαν πολύ μεγαλύτερη διάρκεία ζωής. Συγχρόνως ήταν και πολύ πιο όμορφα. 

            Σήμερα γίνονται από ξύλο ελιάς διάφορα διακοσμητικά και έχουν υψηλή αισθητική. Μερικοί από τους παραδοσιακούς ξυλογλύπτες είναι αληθινοί καλλιτέχνες και δουλεύουν αποκλειστικά με ξύλο ελιάς.

 

 

 

Στην υπηρεσία της ιατρικής…

Η Ιπποκράτεια ιατρική αλλά και οι άλλοι γιατροί του αρχαίου κόσμου συνιστούσαν το λάδι της ελιάς για τη θεραπεία της χολέρας, της κώφωσης, των γυναικολογικών παθήσεων, σαν αντισηπτικό και επουλωτικό σε τραύματα και εγκαύματα και για πολλές άλλες δερματικές παθήσεις. Σαν τροφή βοηθούσε στην αντιμετώπιση των καρδιακών παθήσεων, ενώ το αφέψημα από άνθη ελιάς το χρησιμοποιούσαν σαν κολλύριο, σαν φάρμακο για την ουλίτιδα αλλά και για το έλκος του στομάχου Στον Ιπποκράτειο κώδικα αναφέρονται περισσότερες από 60 φαρμακευτικές χρήσεις. Θα άξιζε να τις υιοθετήσουμε…

…αλλά και σύμμαχος της ομορφιάς

      Η υγιεινή της καθαριότητας του σώματος είχε στον αρχαίο κόσμο έναν ακαταμάχητο σύμμαχο: το ελαιόλαδο, που αντικαθιστούσε το σημερινό σαπούνι. Στην κρητικομυκηναϊκή περίοδο, το χρησιμοποιούσαν για να παρασκευάσουν καλλυντικές αλοιφές και αρώματα. Με την προσθήκη αρωματικών φυτών και βοτάνων στο ελαιόλαδο και την κατάλληλη επεξεργασία, έφτιαχναν κρέμες για καλλυντική χρήση. Οι μαρτυρίες από τα ομηρικά χρόνια αναφέρουν ότι μετά το λουτρό άλειφαν με αρωματικό λάδι το σώμα, για να γίνεται πιο απαλό και το δέρμα και τα μαλλιά για να αποκτούν γυαλάδα. Η επάλειψη με λάδι γινόταν επίσης για προστασία από τις καιρικές συνθήκες, δηλ. από τον καυτό ήλιο ή το δυνατό κρύο. Υπήρχε ένα είδος μικρού μυροδοχείου, το αλάβαστρο, όπου μέσα σ’ αυτό φύλαγαν οι γυναίκες το αρωματικό έλαιο.

 

Ελαιόλαδο και υγεία

Από τα αρχαία χρόνια, ένα από τα βασικά είδη διατροφής του ανθρώπου, ήταν το ελαιόλαδο. Το ελαιόλαδο είναι πολύ πλούσιο σε  βιταμίνες και μονοακόρεστα λιπαρά, τα οποία δεν αυξάνουν τη χοληστερόλη στο αίμα. Εκτός από καλής ποιότητας λιπαρά, περιέχει αντιοξειδωτικά όπως πολυφαινόλες, φλαβονοειδή, την προβιταμίνη Α και άλλα μέταλλα και ιχνοστοιχεία.

            Οι αντιοξειδωτικές αυτές ουσίες προστατεύουν τον οργανισμό από την οξείδωση, η οποία είναι η αρχή πολλών σοβαρών παθήσεων, όπως ο καρκίνος και η στεφανιαία νόσος της καρδιάς.

            Οι διαβητολόγοι διατείνονται ότι το ελαιόλαδο φέρνει την ισορροπία στη διατροφή των διαβητικών και ρυθμίζονται καλύτερα οι τιμές του σακχάρου.

            Οι έρευνες και οι μετρήσεις αποδεικνύουν ότι οι μεσογειακοί λαοί που καταναλώνουν ελαιόλαδο, έχουν πολύ μικρό ποσοστό θνησιμότητας από καρκίνο σε σχέση με τους κατοίκους των βορείων και ανατολικών περιοχών.

            Οι αντιοξειδωτικές ουσίες, μαζί με την προβιταμίνη Α και τη βιταμίνη Ε που υπάρχουν στο ελαιόλαδο, συμβάλλει στη διατήρηση της ελαστικότητας του δέρματος, ενώ προστατεύει το νευρικό σύστημα και αποτρέπει τις διανοητικές ταραχές. Συντηρεί τη μνήμη και στηρίζει τις νοητικές λειτουργίες.

            Με λίγα λόγια το ελαιόλαδο παίζει πολύ σημαντικό ρόλο στην υγεία μας.

Η ελιά στο πιάτο του αρχαίου  Έλληνα….

Η ελιά δεν είναι σημερινή τροφή μόνο, αλλά την γνώριζαν και οι αρχαίοι Έλληνες. Συχνά έτρωγαν τις ελιές στην των γευμάτων. Την πράσινη ελιά την έλεγαν ΄΄δώρο,, και τις μαύρες τις έλεγαν ΄΄ελαίοι θλασταί,,. Οι πιο γνωστές πράσινες ελιές στην αρχαιότητα και ως το Βυζάντιο μέχρι τις μέρες μας, ήταν οι ΄΄κολυμπάδες,,. Τις μαύρες ελιές τις πάστωναν κι έτσι τις διατηρούσαν για πολλά χρόνια. Υπήρχε και μια ποικιλία που πάλιωνε στο δέντρο, οι θρούμπες.

Το ελαιόλαδο είναι το κυριότερο προϊόν που παράγεται απ΄ την ελιά. Το λάδι συνοδεύει όλα φαγητάŸ από τα όσπρια ως τα κρεατικά.

            Πιστεύω ότι η ελιά και το λάδι έπαιξαν καθοριστικό ρόλο στην διατροφή του Έλληνα, από την αρχαιότητα ως σήμερα…

Μύθος και Ιστορία

            Την ελιά την συναντάμε από πολύ παλιά στην ιστορία της Ελλάδας. Σύμφωνα με τον Όμηρο, ήταν το ΄΄ατόφιο υγρό χρυσάφι,, , δείγμα πλούτου, ευμάρειας, ευζωίας και πολιτισμού.

            Η ελιά πρωτοβλάστησε στην Ακρόπολη, όταν η θεά Αθηνά χτύπησε στο βράχο το δόρυ της κατά τη φιλονικία της με τον Ποσειδώνα, για την κατοχή και την προστασία της πόλεως, που από τότε ονομάστηκε ΄΄Αθήναι,,. Οι Αθηναίοι θεωρούσαν την ελιά ιερό και εθνικό τους δέντρο. Ο Σόλων θέσπισε ειδικούς νόμους για την προστασία της.

            Στην αρχαία Ολυμπία υπήρχε η άγρια  ελιά, την οποία, σύμφωνα με το μύθο, φύτεψε ο Ηρακλής κι απ΄ την οποία γινόταν ο κότινος – το στεφάνι των Ολυμπιονικών.

            Από την προϊστορική περίοδο έχουν βρεθεί ελαιοπιεστήρια και λείψανα του δέντρου στη θηραϊκή γη, στα ερείπια του ανακτόρου της Τίρυνθας και στους τάφους των Μυκηνών.

            Ο Όμηρος την αναφέρει στα έπη του: Από ανθεκτικό κλαδί ελιάς είχε κατασκευάσει το κρεβάτι του ο Οδυσσέας. Ο πέλεκυς του Πεισάνδρου στην Ιλιάδα και το ρόπαλο του Πολύφημου στην Οδύσσεια ήταν κι αυτά φτιαγμένα από γερό ξύλο ελιάς. Ακόμη και το περίφημο ρόπαλο του Ηρακλή δεν ήταν παρά κλαδί από την πιο γερή ελιά κατά τον Θεόκριτο.

            Στα ιστορικά χρόνια, πολύ φωτισμένοι άρχοντες φρόντισαν την ευημερία του λαού τους δίνοντας μεγαλύτερο βάρος στην καλλιέργεια της ελιάς. Σύμφωνα με παραδόσεις που σώθηκαν στο έργο συγγραφέων, η ελιά είχε σημαντική παρουσία στη ζωή των ανθρώπων εκείνης της εποχής, γιατί συμβόλιζε την ειρήνη και τη νίκη. Συχνά όμως είχε και το χαρακτήρα της κάθαρσης. Δεν είναι τυχαίο που έχει φτάσει μέχρι σήμερα η φράση ΄΄φέρει κλάδον ελιάς,, που δηλώνει αυτόν που έρχεται με ειρηνική διάθεση.

                                              

Η εξέλιξη των ελαιοτριβείων

Στα προϊστορικά χρόνια η έκθλιψη του ελαιοκάρπου δεν είναι σαφείς. Το ελαιόλαδο που χρειαζόταν κάθε οικογένεια το έβγαζε σε μικρές οικοτεχνικές εγκαταστάσεις. Έστυβαν τις ελιές σε πέτρινα δοχεία και ρίχνοντας νερό έπαιρναν το λάδι που ελαφρότερο από το νερό επέπλεε στην επιφάνεια. Σιγά σιγά βρέθηκαν καινούργιοι τρόποι για την έκθλιψη λαδιού. Ένας τρόπος είναι ότι από τα μηχανήματα που έβγαζαν κρασί ίσως να έβγαζαν και λάδι. Αυτό γινόταν και  στην Κύπρο και στη Συρία. Στο Βαθύπετρο των Αρχανών βρέθηκε εγκατάσταση παραγωγής οίνου. Το λάδι ίσως να παρασκευαζόταν έξω στον οικισμό επειδή βρισκόταν μεγάλα τριβεία.

Ένας άλλος τρόπος είναι της στρέψης. Δηλαδή γέμιζαν ένα τσουβάλι με αλεσμένο ελαιόκαρπο και με ταυτόχρονη στρέψη της κορυφής και του πάτου συμπιεζόταν το περιεχόμενο κι έβγαινε το λάδι. Μια τεχνολογική επανάσταση ήταν ο μοχλός. Η διαδικασία του μοχλού ήταν πολύ κουραστική για τον άνθρωπο. Τα ξυλοπάπουτσα ήταν μια πολύτιμη βοήθεια για τους ελαιοπαραγωγούς. Τα ειδικά αυτά παπούτσια λεγόταν κρούπεζες.

Κάθε ελαιοτριβείο είχε το δικό του τρόπο για την παραγωγή λαδιού. Η διαδικασία παραλαβής λαδιού ήταν κουραστική. Άρχισε να γίνεται πιο ξεκούραστη όταν χρησιμοποίησαν τα ζώα. Τα ζώα γυρίζοντας τις στρόγγυλες πέτρες όπου πατούσαν τις ελιές έβγαινε το λάδι.

Το ξύλινο πιεστήριο (εκείνο με τον ξύλινο κοχλία) φαίνεται να καθιερώθηκε στον ελληνικό χώρο κατά τον 17^ο αιώνα. Αργότερα ο ξύλινος κοχλίας αντικαταστάθηκε με μεταλλικά μέρη. Μετά τις αρχές του 19^ου αιώνα η ιστορία της επεξεργασίας της ελιάς αλλάζει ριζικά, καθώς ένας Άγγλος μηχανικός (ο J. Brahma) ανακαλύπτει το υδραυλικό πιεστήριο, πιο εύκολο στη χρήση του και πιο αποτελεσματικό. Μόνο που το υδραυλικό πιεστήριο άργησε να φτάσει στην Ελλάδα γιατί δεν υπήρχε ηλεκτρισμός.

Οι άνθρωποι με το λάδι που έβγαζαν έφτιαχναν και τηγανίτες. Παρά τις τεχνολογικές εξελίξεις που ήταν πολύτιμες για την παραγωγή λαδιού οι παραδοσιακοί τρόποι κράτησαν για πολλούς αιώνες στον ελληνικό χώρο και σε άλλες περιοχές. Επειδή το λάδι δεν έφτανε για όλη την χρονιά και οι αγρότες μάζευαν ώριμες ελιές στην αρχή του φθινοπώρου όπου δεν λειτουργούσαν τα ελαιοτριβεία. Οι μυλόπετρες ήταν πολύτιμες και προοριζόταν για ελαιόμυλους ή αλευρόμυλους. Η πίεση, η φυγοκέντρηση και η μέθοδος του σινολέα ήταν κάποιοι τρόποι παραγωγής λαδιού. Η εξέλιξη στην  παραγωγή ελαιολάδου ήρθε τον 20^ο αιώνα με γρήγορο ρυθμό. Οι παραδοσιακοί τρόποι αντικαταστάθηκαν με ελαιοδιαχωριστήρες. Η παραγωγικότητα αυξήθηκε με την εξάπλωση των υδραυλικών πιεστηρίων. Από την δεκαετία του 1930 – 1940 ξεκίνησαν να λειτουργούν τα παραδοσιακά ελαιοτριβεία. Τα παραδοσιακά ελαιοτριβεία λειτούργησαν μέχρι τη δεκαετία του 1980. Αυτό γινόταν σε απομονωμένες περιοχές γιατί δεν υπήρχε μεγάλη παραγωγή λαδιού. Ο Θαλής ο Μιλήσιος ήταν ένας πάμφτωχος φιλόσοφος. Όλοι τον περιγελούσαν γιατί πίστευαν πως η σοφία του ήταν άχρηστη και δε θα γινόταν ποτέ πλούσιος.

Στη Λευκάδα γινόταν η γιορτή της συγκομιδής. Πριν πάνε τις ελιές στο ελαιοτριβείο πήγαινε ο παπάς και τις αγίαζε. Ύστερα οι νοικοκυρές με το που έβγαζαν λάδι έφτιαχναν τη λαδόπιτα. Το ελαιόλαδο είναι η πρώτη ύλη στην παρασκευή της λαδόπιτας.

Η τεχνολογική εξέλιξη των ελαιοτριβείων ήταν σημαντική για τον άνθρωπο και για την αύξηση παραγωγής ελαιολάδου.

                                                       

                     Βιολογικό Ελαιόλαδο

Το ελληνικό ελαιόλαδο είναι καλής ποιότητας. Όμως θα μπορούσε να γίνει ακόμη καλύτερης, αν δεν χρησιμοποιούμε φυτοφάρμακα και λιπάσματα. Να καλλιεργούμε δηλαδή την ελιά βιολογικά.

Σύμφωνα με τον κανονισμό 2029/81 για την βιολογική καλλιέργεια, η λίπανση των ελαιώνων γίνεται με τη σπορά ψυχανθών. Οι ψυχανθοί δεσμεύουν το άζωτο από την ατμόσφαιρα και το αποθηκεύουν, με παράλληλη προσθήκη οργανικής ύλης. Η σπορά τους γίνεται το φθινόπωρα με τις πρώτες βροχές και η γη οργώνεται.

Ας περάσουμε στην αντιμετώπιση εχθρών και ασθενειών με ήπιες μορφές.

Δάκος: Η καταπολέμηση του γίνεται με ειδικές παγίδες που περιέχουν πρωτεΐνη η οποία προσελκύει τα έντομα.

Πυρηνοτρήτης: Αντιμετώπιση με εντομοπαθογόνο βάκιλο thuringiensis.

Ρογχίτης: Αντιμετώπιση με σκόνισμα των δέντρων με θειάφι και στάχτη.

Κυκλόνιο: Αντιμετώπιση με βοργιδάλειο πολτό. Με την ίδια μέθοδο αντιμετωπίζεται και η καπνιά.

Αντιμετώπιση με ψεκασμό με διάλυμα που περιέχει σαπούνι.

            Προϋποθέσεις για τη σωστή διαχείριση των Βιολογικών ελαιώνων είναι ότι ο παραγωγός θα πρέπει να ακολουθεί τις βασικές αρχές, μεθόδους και προδιαγραφές της Βιολογικής Γεωργίας.

            Τα τελευταία χρόνια ξεκίνησε σε πολλές ελληνικές περιοχές η βιολογική καλλιέργεια της ελιάς. Οι ομάδες παραγωγών βιολογικού ελαίου έχουν επιτύχει σημαντικές προόδους, όπως διεθνή βραβεία ποιότητας και ο αριθμός των βιοκαλλιεργητών αυξάνεται συνεχώς…

Οι μαθητές του Β₁

      

Θέλουμε λάδι χωρίς φυτοφάρμακα και λιπάσματα

                          

          

           ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΙΓΑΙΟΥ

    Ελαιόλαδο βιολογικής

          καλλιέργειας

Τα τελευταία χρόνια έχει γίνει μια στροφή αρκετών Ελλήνων παραγωγών προς τη βιολογική καλλιέργεια, επιδιώκοντας την υγιεινή διατροφή και ταυτόχρονα την προστασία του περιβάλλοντος. Αυτοί οι πρωτοπόροι αντιμετωπίζουν κάποια προβλήματα από διάφορες αρνητικές συνέπειες, οι οποίες είναι η μείωση της παραγωγής,  κάποια διαφορά στην εμφάνιση του τελικού προϊόντος, από εκείνη που έχει συνηθίσει ο καταναλωτής και η αυξημένη τιμή του βιολογικού ελαιόλαδου (30% ακριβότερη ). Οι προσπάθειες όμως συνεχίζονται και στο μέλλον θα κερδίσει η βιολογική γεωργία, από τη στιγμή που οι καλλιεργητές άρχισαν να σκέφτονται εκτός από το κέρδος και την υγεία και από τη στιγμή που ο καταναλωτής αντιλαμβάνεται ότι πληρώνει κάτι περισσότερο για να έχει στο τραπέζι του ένα προϊόν  ΄΄καθαρό,, από φυτοφάρμακα και χημικά λιπάσματα.

Οι εκτάσεις των ελαιοδέντρων που καλλιεργούνται με βιολογικές προδιαγραφές, έχουν αυξηθεί σημαντικά.  Για να δώσουμε μια εικόνα σχετικά με το τι σημαίνει αυτό, αναφέρουμε ενδεικτικά ότι 7.000 στρέμματα που καλλιεργούνται με βιολογική μέθοδο, απαλλάσσουν το περιβάλλον από 1.000 τόνους χημικά λιπάσματα, 2.000.000 λίτρα ζιζανιοκτόνα και 145.000 λίτρα εντομοκτόνα. Όσο αφορά την καταπολέμηση των ασθενειών στη βιολογική γεωργία, αξίζει να σημειωθεί, ότι υπάρχουν βιολογικά σκευάσματα και εντομοκτόνα με απωθητικά έλαια, που κάνουν πολύ καλά τη δουλειά τους και αποδεσμεύονται με την πρώτη βροχή. Αντίθετα κάποια από τα χημικά φυτοφάρμακα, χρειάζονται περίπου 500 χρόνια για να αποβληθούν!!! Το βιολογικό ελαιόλαδο εξάγεται κατά το μεγαλύτερο ποσοστό του στις χώρες της Ευρώπης, στις Η.Π.Α. και στην Ιαπωνία.                                                                 Οι μαθητές του Β₁