ΗΜΕΡΑ ΘΡΗΝΟΥ Η ΣΗΜΕΡΙΝΗ ΓΙΑ ΤΟ ΜΑΚΡΥΧΩΡΙ ΛΑΡΙΣΑΣ

Ο ΣΤΕΡΓΙΟΣ ΖΟΥΛΦ0Σ ΜΕ ΤΑ ΤΕΣΣΕΡΑ ΑΠΟ ΤΑ ΠΕΝΤΕ ΠΑΙΔΙΑ ΤΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥΣ ΓΟΝΕΙΣ ΤΟΥ ΛΙΓΑ ΧΡΟΝΙΑ ΠΡΙΝ ΤΟΝ ΣΚΟΤΩΣΕΙ Η ΟΜΑΔΑ ΤΟΥ ΣΟΥΡΛΑ

Ο ΝΙΚΟΣ ΖΟΥΛΦΟΣ ΚΑΙ ΑΥΤΟΣ ΘΥΜΑ ΤΩΝ ΣΟΥΡΛΙΚΩΝ

Ο ΒΑΣΙΛΗΣ ΑΝΔΡΕΟΥ (ΟΡΘΙΟΣ ΑΠΟ ΔΕΞΙΑ) ΣΤΟΝ ΠΟΛΕΜΟ ΤΗΣ ΑΛΒΑΝΙΑΣ .ΔΕΝ ΓΝΩΡΙΖΕ ΟΤΙ ΤΟ ΚΡΑΤΟΣ ΘΑ ΤΟΝ ΑΝΤΑΜΕΙΒΕ ΜΕ ΤΙΣ ΠΑΡΑΚΡΑΤΙΚΕΣ ΤΟΥ ΟΜΑΔΕΣ ΜΕ ΑΓΡΙΟ ΘΑΝΑΤΟ ΤΟ 1946 ΑΦΗΝΟΝΤΑΣ ΠΙΣΩ ΤΟΥ ΔΥΟ ΟΡΦΑΝΑ ΚΑΙ ΤΗ ΓΥΝΑΙΚΑ ΤΟΥ ΕΓΓΥΟ ΣΤΗΝ ΚΟΡΗ ΤΟΥ ΒΑΣΙΛΙΚΗ

ΑΠΟ ΔΗΜΟΣΙΕΥΜΑ ΣΤΗΝ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ ΤΟ 2008

ΔΗΜΟΣΙΕΥΜΑTA ΤΗΣ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑΣ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑΣ ΤΗΣ ΛΑΡΙΣΑΣ ΑΠΟ ΟΠΟΥ ΦΑΙΝΕΤΑΙ ΠΩΣ ΤΡΟΜΟΚΡΑΤΟΥΣΑΝ ΤΟΥΣ ΚΑΤΟΙΚΟΥΣ ΤΟΥ ΚΑΜΠΟΥ ΟΙ ΠΑΡΑΚΡΑΤΙΚΟΙ ΠΡΙΝ ΤΟΝ ΕΜΦΥΛΙΟ ΠΟΛΕΜΟ.

κ  Διευθυντά .

Θέλω να δημοσιεύσετε την άποψη μου για το περιεχόμενο της  επιστολής  του Δικηγόρου  κ. Στ .Π. Σούρλα που δημοσιεύσατε την Κυριακή 10-4-2016

Όλοι   γνωρίζουμε ότι οι κατακτητές Γερμανοί και Ιταλοί έκαψαν ολόκληρα χωριά και εκτέλεσαν χιλιάδες Ελληνες Πατριώτες  για ελάχιστους σκοτωμένους στρατιώτες τους, όπως τα Καλάβρυτα, το Δίστομο της Βοιωτίας, την Κλεισούρα της Καστοριάς, το Δομένικο της Ελασσόνας και πάρα πολλά άλλα χωριά .Ενώ ο Γρηγόρης  Σούρλας  που σκότωσε, κατά τα γραφόμενα του συγγενούς του κ .Σούρλα, σε διάφορα σαμποτάζ  περίπου χίλιους  Ιταλούς και Γερμανούς, κυκλοφορούσε ελεύθερος.

 Αυτά ούτε μικρά παιδιά δεν  τα πιστεύουν.

Αλλά ας μιλήσουμε για την περιοχή μας  που γνωρίζουμε καλά.

 Έχει ακούσει  ο κ Σούρλας ότι τον Ιούλιο του 1946 η ομάδα του «καπετάνιου του κάμπου» έφτασε από τα Φάρσαλα στην Καλλιπεύκη για να τρομοκρατήσει  παλιούς αντάρτες, χωρίς να γίνει μέχρι τότε κάποια παράνομη ενέργεια απ’αυτούς . Και επειδή αυτοί οι αντάρτες δεν ήταν  αφελείς να περιμένουν να τους σφάξει στα σπίτια τους , η  ομάδα ξέσπασε σ΄όποιον έβρισκε  .Βίασαν κορίτσια, έδειραν  και σκότωσαν αθώους και μετά κατέβηκαν στους Γόννους  για να κάνουν επίδειξη δύναμης. Τότε οργανώθηκαν οι αντάρτες της κατοχής  και τους περίμεναν στο καράβι του Πηνειού ,όπου και έγινε πολύωρη μάχη στην οποία σκοτώθηκαν πολλοί της ομάδας του Σούρλα . Δυστυχώς ανάμεσα στα θύματα  υπήρχαν και πολλοί αθώοι που είχαν βίαια επιστρατευτεί από χωριά του κάμπου.

Αγριεμένοι οι Σουρλικοί επέστρεψαν στο χωριό μας το Μακρυχώρι στις 6 Αυγούστου του 1946 και έπιαναν οποιονδήποτε κινούνταν στο χωριό.

Αφού βασάνιζαν όποιον αντιδρούσε ,εκτέλεσαν περισσότερους από τριάντα ανθρώπους. Δέκα έξι ηταν Μακρυχωρίτες και οι υπόλοιποι ξένοι εργάτες που δούλευαν στις πατόζες. Μία γυναίκα της οικογένειας Λιούπα την έκαψαν ζωντανή στο σπίτι της. Την ίδια ημέρα έκαψαν και 15 σπίτια, επειδή  δεν έβρισκαν τους ιδιοκτήτες τους μέσα   .

Ήρθε και Τρίτη φορά η ομάδα του ‘’καπετάνιου’’ στις 13 Αύγουστου του 1946  για να ολοκληρώσει το καταστροφικό της έργο ,αλλά έφυγε κυνηγημένη από τους παλιούς αντάρτες. Αυτή ήταν η προσφορά του Γρηγόρη Σούρλα στην περιοχή μας.

Υ.Γ.

1) Αναλυτικά για την «Μαύρη» μέρα του χωριού μας, δημοσίευσε επιστολή μου η Ελευθερία στις 6-8-2008 την οποία και επισυνάπτω.

2) Στις μετακινήσεις της η  ομάδα του Σούρλα χρησιμοποιούσε στρατιωτικά καμιόνια, άρα κινούνταν με τις εντολές των Άγγλων, οι οποίοι στην πραγματικότητα κυβερνούσαν, για να αναγκάσουν τους αντάρτες να βγουν πάλι στο βουνό. Εξ άλλου τέτοιες παραστρατιωτικές ομάδες δημιουργήθηκαν σε όλη τη χώρα.

3) Δεν ξέρω πόσο ηθικό είναι να υπερασπίζεται το έργο ενός ‘’καπε τάνιου’’ ,μόνο  γόνος της οικογενείας του και μάλιστα 70 χρόνια μετά τα κατορθώματα του, τώρα που έχουν φύγει απ’τη ζωή όλα σχεδόν τα θύματα του, που αποτελούσαν  τη ζωντανή μαρτυρία της δράσης του.

4)Για τις θηριωδίες της ομάδας του, καλά είναι να μιλήσουν  απόγονοι και άλλων  θυμάτων απο  χωριά όπως  Νίκαια,  Καλαμάκι,  Γυρτώνη, Παραπόταμο , Γόννους,  Καλλιπεύκη και άλλων χωριών, όπου υπήρξαν θύματα ,ώστε  να μην έχουν το θράσος να προβάλλουν οι συγγενείς του σαν ήρωα έναν κοινό εγκληματία.

Την επιστολή τη στέλνω στη μνήμη όλων των συγχωριανών μου που άδικα εκτελέστηκαν από  την ομάδα του ‘’καπετάνιου του κάμπου ‘’ και  ιδιαίτερα στη μνήμη του θείου μου Στεργίου Δαρδακούλη , που όντας αγροφύλακας στο χωριό μας δεν κρύβονταν ( αφού  ήταν Βασιλόφρων) και πήγε να περιποιηθεί τους ξένους, όπως είπε στη γυναίκα του. Άφησε πέντε  ορφανά από δύο έως δώδεκα ετών, που ταλαιπωρήθηκαν πολύ για να μεγαλώσουν τα πέτρινα χρόνια που ακολούθησαν, χωρίς καμία αναγνώριση από επίσημο κράτος ότι υπήρξαν θύματα πολέμου.

 Ευχαριστώ για τη φιλοξενία.

Σαίτης  Χρήστος Συνταξιούχος Μαθηματικός 

ΑΠΑΝΤΗΣΗ ΣΤΗΝ ΔΕΥΤΕΡΗ ΕΠΙΣΤΟΛΗ ΤΟΥ κ ΣΟΥΡΛΑ ΓΙΑ ΤΑ ΓΕΓΟΝΟΤΑ ΣΤΟ ΜΑΚΡΥΧΩΡΙ ΤΟ 1946

  κ  Διευθυντά θέλω να δημοσιεύσετε  την  απάντηση μου  στην από 20- 4-2016 επιστολή του κ  Στ.Π. Σούρλα ο οποίος αναφέρθηκε σε μένα.

   κ.  Σούρλα όλα όσα περιλαμβάνετε στην επιστολή σας,  ελάχιστη σχέση εχουν με το χωριό μου. Το πρώτο στοιχείο που αναφέρετε ότι’’ κάποιοι Μακρυχωρίτες έδωσαν παραπλανητικές πληροφορίες στην ομάδα του Σούρλα ‘’είναι αναληθές ,επειδή  η μάχη στο καράβι έγινε όταν επέστρεφε η ομάδα από τους  Γόννους και όχι όταν πήγαινε στους Γόννους. Άλλο επίσης λάθος στοιχείο  είναι ‘’ότι σκότωσαν  Μακρυχωρίτες  με πέτρες τέσσερες τραυματίες της ομάδας μετά από το καράβι’’ .Αυτό κανένας συγχωριανός μου δεν το επαληθεύει. Θα θέλαμε και κάποιο άλλο στοιχείο για τον Μακρυχωρίτη κτηνοτρόφο που έσωσε  τον τραυματία. Όσο για  γεγονότα απο άλλες περιοχές που αναφέρετε ,τα οποία μάλλον είναι ανακοινωθέντα της Χωροφυλακής , είναι αρκετά υπερβολικά ,όπως ‘’ ότι διακόσιοι αντάρτες χτύπησαν τον ΣΧ της Καρυάς και σκότωσαν έναν αστυνομικό’’ και δεν έχουν  σχέση με  το χωριό μου.

Εξ άλλου στην ομάδα του Σούρλα την 6/8/1946 , υπήρχε   και ένας  Μακρυχωρίτης  που διέμενε στη Λάρισα, ο Νίκος  Γ, ο οποίος γνώριζε αν οι συλληφθέντες στο χωριό  μας είχαν  σχέση με αντάρτες. Υπήρχαν όμως και οι διορισμένοι Πρόεδρος και Αντιπρόεδρος της Κοινότητας ,από τους οποίους μπορούσε η ομάδα του Σούρλα να ενημερωθεί  για την ευθύνη των συλληφθέντων , όσο αφορά την συμμετοχή τους στη μάχη στο καράβι των Γόννων.

Δεν θέλησα ομως στην πρώτη μου επιστολή να αναφέρω τίποτα για  τη στάση του Σταθμού Χωροφυλακής της περιοχής μας. Πρώτο θύμα στο χωριό  μας  ήταν ο Αθανάσιος  Λουκάς  του Μάρκου,  τον οποίο χωροφύλακες από το ΣΧ του Συκουρίου,  συνέλαβαν στο καφενείο για ανάκριση στις αρχές του 1946 και  τον σκότωσαν στο ΣΧ χωρίς δίκη. Έτσι δημιουργούσαν  ανασφάλεια στους αντάρτες της κατοχής, ώστε να  τους αναγκάσουν να βγουν πάλι στο  βουνό .

Ένα στοιχείο όμως καινούργιο που αναφέρετε στην επιστολή σας θέλω να σχολιάσω. Λέτε ότι η  εκκαθαριστική επιχείρηση στην περιοχή μας ήταν απόφαση του Β΄Σώματος Στρατού όπως λέτε με συμμετοχή του Στρατού ,της Χωροφυλακής και τη συνδρομή της ομάδας του Σούρλα. Υπήρχε δηλαδή  απόφαση του επίσημου κράτους γι΄ αυτή  τη σύμπραξη; Σαν τι συμμετείχε η ομάδα στην επιχείρηση; Δεν μπορούσε ο Στρατός να εκκαθαρίσει τους αντάρτες και ζήτησε την ‘’τεχνογνωσία’’ του Σούρλα στην ‘’εκτέλεση’’ κυρίως ανυπεράσπιστων ανθρώπων ;

Όσο για μια από τις πηγές που  αναφέρετε , δηλαδή για τον τοπικό τύπο, εγώ αμφιβάλλω πολύ για την εγκυρότητα των πληροφοριών της. Οι ειδήσεις τότε  γράφονταν ‘’καθ’ υπαγόρευση’’ της Χωροφυλακής, η οποία έπρεπε  να ενημερ ώνει τον κόσμο, όπως η ίδια  θεωρούσε σκόπιμο .

Όπως π.χ. στο  χρονολόγιο του Γιώργου Ζιαζιά στην εφημερίδα Ελευθερία Λάρισας της 10-7-2011,δημοσιευτηκε μία παλιά είδηση, ότι δηλαδή  στις 11-6-1947 σκοτώθηκαν εξι κάτοικοι στο Καλαμάκι Λάρισας,   επειδή επιχείρησαν να δραπετεύσουν από  σύλληψη  μιας εκκαθαριστικής επιχείρησης. Δεν ανέφερε η εφημερίδα τους δράστες του φονικού.    Τις επόμενες ημέρες της δημοσίευσης, οι απόγονοι των εκτελεσθέντων, βγήκαν επώνυμα  και τη διέψευσαν  ,αναφέροντας ότι η ομάδα του Γρηγόρη Σούρλα διέπραξε το φονικό ,επειδή   υπήρχε η  πληροφορία ότι ανάμεσα τους  βρίσκονταν αντάρτες.

Επίσης  για το φονικό στο χωριό μας και για τη μάχη στο καράβι του Πηνειού ο τύπος της εποχής δεν πρέπει να έγραψε τίποτα. Τυχαίο, η έπρεπε να ενημερώνεται ο κόσμος  μόνο για ότι ήταν ‘’ηρωικό’’ για την Χωροφυλακή και τα θύματα της ;

Πιστεύω ότι δεν θα χρειαστεί να ξαναπαντήσω ,γιατί κουράζουμε τους αναγνώστες με το να προσπαθούμε να πείσουμε ο ένας τον άλλον για την σωστότητα  των πληροφοριών και  των επιχειρημάτων μας . Η ιστορία έκρινε τους αγωνιστές στα χρόνια της Γερμανοιταλικής  κατοχής .

 Δυστυχώς  η ομάδα του Γρηγόρη Σούρλα είναι για την περιοχή μας συνώνυμη με ‘’εγκληματική  οργάνωση’’ και κανένας  βαρύγδουπος  τίτλος  βιβλίου, δεν πρόκειται να τον αναγορεύσει  στη συνείδηση του κόσμου σε   καπετάνιο. Όσο για  λάθη που έγιναν  από την  πλευρά των ανταρτών κατά τη διάρκεια  του εμφυλίου , απερίφραστα  τα καταδικάζω.

Οι πηγές μου : Για τη δράση της ομάδας του Σούρλα στην περιοχή μας έχουν γράψει οι Θ Τσέτσιλας  ,πρώην Δήμαρχος Μακρυχωρίου στο βιβλίο του για το Μακρυχώρι, ο κ Β.Χ.Δούλος στο βιβλίο του « η Οδύσεια ενός 13χρονου στην Μακρόνησο» και ο Κ.Γ.Παλάτος στα χειρόγραφα «απομνημονευματα για το Μακρυχώρι» .Επίσης  κατέχω μαγνητοφωνημένες συζητήσεις με πέντε συγχωριανούς μου οι οποίοι έζησαν τα γεγονότα. Των Χουτεσιώτη Γ του Κ, Γκρέτση Χ του Γ, Βουλάγκα Στ του Αστ, Μυλωνά Ι του Γ και Αργυρίου Γ του Δ.

Ευχαριστώ και πάλι για τη φιλοξενία  .

Σαίτης Χρήστος Συνταξιούχος Μαθηματικός.