Μακρυχώρι Λάρισας

Μακρυχώρι Λάρισας

Πέμπτη 4 Αυγούστου 2022

ΗΜΕΡΑ ΜΝΗΜΗΣ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΑΔΙΚΟΧΑΜΕΝΟΥΣ ΧΩΡΙΑΝΟΥΣ ΜΑΣ Η 6η ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ . ΔΗΜΟΣΙΕΥΩ ΣΗΜΕΡΑ ΕΙΚΟΝΕΣ ΚΑΙ ΜΑΡΤΥΡΙΕΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΔΡΑΣΗ ΤΗΣ ΠΑΡΑΚΡΑΤΙΚΗΣ ΟΜΑΔΑΣ ΤΟΥ ΣΟΥΡΛΑ ΣΤΗΝ ΠΕΡΙΟΧΗ ΜΑΣ ΤΟ 1946 ΓΙΑ ΝΑ ΘΥΜΟΥΝΤΑΙ ΟΙ ΠΑΛΙΟΙ ΚΑΙ ΝΑ ΜΑΘΟΥΝ ΟΙ ΝΕΟΤΕΡΟΙ

Ο ΠΑΤΕΡΑΣ ΑΛΕΞΗΣ ΖΟΥΛΦΑΣ  ΜΕ ΤΟΝ ΓΙΟ ΤΟΥ ΣΤΕΡΓΙΟ  ,ΘΥΜΑ ΤΗΣ ΟΜΑΔΑΣ ΤΟΥ ΣΟΥΡΛΑ ,ΜΑΖΙ ΜΕ  ΑΛΛΑ ΜΕΛΗ ΤΗΣ ΟΙΚΟΓΕΕΝΕΙΑΣ ΤΟΥ ΛΙΓΑ ΧΡΟΝΙΑ ΠΡΙΝ ΤΟΝ ΑΔΙΚΟ ΘΑΝΑΤΟ ΤΟΥ ΓΙΟΥ ΤΟΥ. ΠΡΟΦΟΡΙΚΗ ΑΦΗΓΗΣΗ  ΣΕ ΜΕΝΑ ΤΗΣ ΣΤΑΜΑΤΟΥΛΑΣ ΖΟΥΛΦΑ ΚΟΡΗΣ ΤΟΥ ΣΤΕΡΓΙΟΥ ΖΟΥΛΦΑ Θα σου πω σκότωσαν οι Σουρλάδες όχι μόνο τον πατέρα μου αλλά τριάντα τρία άτομα συνολικά .

Ήταν ημέρα Τρίτη πρωί του Αγίου Σωτήρα.. Εμείς είχαμε δύο μαστόρους στο σπίτι μας γιατί σκεπάζαμε με κεραμίδια μια αχερώνα. Ο πατέρας μου πήγε στον Μιχάλη τον Στογιάννο να πάρει μια γκρεντιά. Εκεί έμαθε από τον Παντελή τον Καραπάνο ότι θα ρθουν οι Σουρλάδες. Ο πατέρας μου απάντησε .Τι θα μας κάνουν αφού εμείς δεν φταίξαμε σε τίποτα. ούτε σκοτώσαμε , ούτε προδώσαμε . Να πάνε να βρουν τους αντάρτες .Δεν περιμένε ότι θα ρθουν στο χωριό οι Σουρλάδες και θα σκοτώσουν όποιον βρουν στο δρόμο. Ο Πατέρας μου ήταν Αντιπρόεδρος στην Κοινότητα και εκτελούσε χρέη Προέδρου γιατί είχε παραδώσει ο Πρόεδρος ο Καραπάνος. Πήγε  ο Πατέρας μου το Συκούριο να παραδώσει τη σφραγίδα  αν δεν τη δέχτηκαν. Πήγε και τους καλωσόρισε. Του είπαν ότι χρειάζονται ψωμί . Έφεραν σε μας τρία σφαχτά και τα ψήσαμε μαζί με τη μάνα του Μήτσιου του Λιάπη. Ο πατέρας μου έψαχνε να βρει ψωμί με το τσουβάλι στον ώμο. Όπου κι αν πήγαινε του έλεγαν. Στέργιο μπες μέσα στο σπίτι σου και μη ξαναπάς . Αυτός απαντούσε . Έλα μωρέ τι θα με κάνουν αφού δεν έκανα τίποτα. Τους πήγε το ψωμί και δεν τον ξαναείδαμε. Ο θείος μου επειδή είχε περάσει η ώρα έπρεπε να πάει στα πρόβατα. Έπρεπε όμως να πάνε και το ψημένο κρέας στους  Σουρλάδες. Του λέει  η μάνα μου .Άσε το κρέας θα το πάω εγώ με την Λιάπαινα. Εσύ πήγαινε στα πρόβατα. Ξεκίνησε με το Μήτσιο το Λιάπη για τα πρόβατα και στο δρόμο τους είδε  ένας   Σούρλας ,το λέω τώρα και μου σηκώνεται η τρίχα , και τους ρώτησε .Που πάτε. Στα πρόβατα απάντησαν . ελάτε  εδώ θα πάτε μετά στα πρόβατα. Θέλουμε και να ξαπλώσουμε λίγο . Εντάξει θα ξεκουραστείτε καμία ώρα  και μετά θα πάτε στα πρόβατα. Τους πήρε και τους πήγε κάτω  απ΄ την μπάρα όπου είναι το Δημοτικό Σχολείο. Εκεί σκότωσαν τον Θείο μου μαζί με τον Βασίλη τον Ανδρέου. Αυτού του είχαν κόψει και τα δάχτυλα ,γιατί αντέδρασε μόλις τους έστησαν στη σειρά να τους τουφεκίσουν. Πιό πάνω στην μπάρα είχαν σκοτώσει πολλούς. Εκεί ήταν λαβωμένος και ο Γιάννης ο Πατσιούρας. Ηταν κι αλλοι σκοτωμένοι που εγώ δεν τους θυμάμαι ποιοι ήταν. Τον Πατέρα μου τον σκότωσαν στο βουνό πάνω από το καράβι  ,στο δρόμο προς τον Παραπόταμο. Εκεί ήταν σκοτωμένος ένας Βασίλης  Φουσίκας ο Λευτέρης ο Ζιώγας ,οι δύο οι Χαλατσαιοι .ο Γιάννης ο Ηλος . Στεργιος ο Δαρδακούλης και άλλοι...

Εγώ όπως ημουνα στους Μπελαίους  ερχότ


ΑΛΛΟ ΕΝΑ ΘΥΜΑ ΤΗΣ ΟΜΑΔΑΣ ΤΟΥ ΣΟΥΡΛΑ Ο ΘΕΙΟΣ ΜΟΥ ΣΤΕΡΓΙΟΣ ΔΑΡΔΑΚΟΥΛΗΣ  ΜΕ ΔΥΟ ΦΙΛΟΥΣ ΑΠΟ ΤΟ ΚΑΛΟΧΩΡΙ ΣΕ ΑΝΑΜΝΗΣΤΙΚΗ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ ΤΟΥ 1930.ΑΠΟ ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ ΓΙΑ ΤΟ ΚΑΛΟΧΩΡΙ ΛΑΡΙΣΑΣ
ΠΡΟΦΟΡΙΚΗ ΑΦΗΓΗΣΗ  ΣΕ ΜΕΝΑ ΤΟΥ ΧΡΗΣΤΟΥ ΓΚΡΕΤΣΗ Όταν   σκότωσαν τον πατέρα μου  στις 6 Αυγούστου του 1946 ήμουν δώδεκα  χρονών . Ο πατέρας μου δούλευε σε μια  πατόζα που την είχαν μαζί ο  Γιαννακόπουλος με τον Τσιτσιούλη. Εκεί πήγαν οι Σουρλάδες σταμάτησαν τη μηχανή και οι πιο πολλοί άνθρωποι κρύφτηκαν ,όσο μπορούσαν  να κρυφτούν από φόβο, χωρίς να έχουν κάνει τίποτα.

 Τότε ηλθε ο Ξάδελφος του πατέρα μου  ο Ν.Γ. και ρώτησε τον πατέρα μου γιατί δεν δουλεύει η μηχανή.Ο πατέρας μου του είπε ότι φοβόνταν τους Σουρλάδες ,επειδή ακούγεται ότι είναι εξαγριωμένοι και θέλουν να σκοτώσουν οποιον βρούν .

 Όχι του λέει. Να βάλεις μπροστά την μηχανή και να δουλέψεις να μη χάσεις το μεροκάματο. Ηταν κι η αδελφή μου η Παναγιώτα στην πατόζα Έίχε παει ψωμί στον πατέρα μου μόλις σταμάτησε η μηχανή. Επίσης ηταν και ο Ξάδελφος ο Ηλιας ο Γκρέτσης στον οποίο είπε Ν.Γ. να φύγει για να μη φάει καμία καλπαζιά από κανέναν Σουρλικό.  Ο Ν.Γ. πήρε τον Φαρμάκη να του κρατάει τη φοράδα και έφυγε προς τους Γόννους. Όταν έφτασε ο Ν.Γ.  στην συκιά του Ζιώγα  αρχισε να δουλεύει η μηχανή και βγήκαν όλοι οσοι ήταν κρυμμένοι μέσα στις θυμωνιές.

 Αυτό φάνηκε ότι ήταν κόλπο του Ν.Γ. για να βγούν εξω όσοι ήταν κρυμμένοι και να  τους πιάσουν να τους σκοτώσουν. Αντάρτης δεν ήταν κανένας από τους Μακρυχωρίτες που σκότωσαν την μέρα αυτή οι Σουρλάδες.

Την ίδια μέρα έφεραν και πολλούς ξένους απ΄ τη Μπάκραινα και τους σκότωσαν κάτω στο καράβι . Πάνω από το καράβι σκότωσαν πολλούς  Μακρυχωρίτες. Τον πατέρα μου και κάποιους άλλους  τον σκότωσαν σ’ένα υπόστεγο που υπήρχε πίσω από το σπίτι του Κωστή του Γιαννακόπουλου. Εκεί πρέπει να σκότωσαν εννέα άτομα μεταξύ αυτών τον  Ν. Ζούλφο, τον Β. Ανδρέου, τον καροποιό Ν. Χάρμπογλου, τον Β. Πατσιούρα ,τον Σπ. Βλάγγα ,τον Τσιτσιούλη  ,τον Ν. Στογιάννο και κάποιους άλλους που δεν θυμάμαι τώρα. Η μάνα μου έλειπε στους Γόννους . Τον πατέρα μου τον πήραμε στο σπίτι,  εγώ με τις αδελφές μου ,τη νύχτα  μέσα σ’ ένα κιλίμι. Τον θάψαμε όλη τη νύχτα γιατί είχαν πει ότι άμα τους πάρουμε από κει θα μας κάνουν άλλες ζημιές. Τέτοια διαταγή είχαν αφήσει.

 Η μάνα  μου  επιστρέφοντας την άλλη μέρα απ’ τους Γόννους είδε τους σκοτωμένους στο καράβι αλλά δεν γνώρισε κανέναν. Είχαν παραμορφωθεί από τις πολλές ωρες και από τη ζέστη . Στο δρόμο κοντά  στου Ζιώγα τα μαντριά βρήκε την Στέργιαινα του Καρατέγου που πήγαινε στο καράβι να θάψει τον αδελφό της  που ήταν σκοτωμένος.  Από αυτήν έμαθε η μάνα μου, ότι σκότωσαν τον πατέρα μου και τον  θάψαμε τη νύχτα.

Για πρώτη φορά η ομάδα του Σούρλα ήρθε στην περιοχή μας στα τέλη Ιουλίου του 1946, αφού προηγούμενα είχαν  σκοτώσει τους  εργάτες που συντηρούσαν τη σιδηροδρομική  γραμμή ,κοντά στο  σημερινό εργοστάσιο Ζαχάρεως.

 Οι Σουρλάδες ήθελαν να βγάλουν στο βουνό αντάρτες τρομοκρατώντας τον κόσμο. Πέρασαν τότε από το  Μακρυχώρι και δεν πείραξαν κανέναν. Στον Παραπόταμο σκότωσαν έναν το πατέρα του Αλέκου του Μίχου. Από κεί περνάν στους Γόννους χτύπησαν μερικούς, δεν έμαθα να  σκότωσαν κάποιον.

Από κει ανέβηκαν στην Καλλιπεύκη. Εκεί έκαναν τα αίσχη. Έκαναν πλιάτσικο ,πήραν γυναίκες έξω από το χωριό μέχρι τη ράχη  και αφού τις ατίμασαν τις κράτησαν  και τα  ρούχα και τις άφησαν γυμνές. 


                                                                                 



ΟΡΘΙΟΣ ΣΤΟ ΜΕΣΟΝ ΑΛΛΟ ΕΝΑ ΘΥΜΑ ΤΟΥ ΣΟΥΡΛΑ Ο ΒΑΣΙΛΗΣ ΑΝΔΡΕΟΥ ΣΤΡΑΤΙΩΤΗΣ  ΠΡΙΝ ΤΟΝ ΠΟΛΕΜΟ ΤΟΥ 1940 
 ΑΠΟ ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ ΤΟΥ Θ.ΤΣΕΕΤΣΙΛΑ ΓΙΑ ΤΟ ΧΩΡΙΟ ΜΑΣ 131  ΣΕΛΙΔΑ
Τα θύματα της σφαγής αυτής ήταν οι: Βασίλειος Ανδρέου, Σπύρος Βλάγκας, Γεώργιος Γκρέτσης, Αστέριος Δαρδακούλης, Ελευθέριος Ζιώγας, Αστέριος Ζούλφος, Νικόλαος Ζούλφος, Ιωάννης Ήλος, Σπύρος Μπουροτζίκας, Ευάγγελος Αθ. Πατσιούρας, Νικόλαος Στογιάννης, Διονύσιος Τσικρικώνης, Γεώργιος Τσιτσούλης, Βασίλειος Φουσίκας (Γιαννουλίκας), Βασίλειος Χαλάτσης, Ιωάννης Χαλάτσης και ο Αμπελωνίτης, καρροποιός στο Μακρυχώρι, Νικόλαος Χάμπογλου. Σ’ αυτούς πρέπει να προστεθεί και η Αγορίτσα Λιούπα, σύζυγος του Κων/νου, η οποία, όταν έβαλαν φωτιά στο σπίτι της, αρνήθηκε να βγει έξω και κάηκε ζωντανή προσπαθώντας με τενεκέδες να τη σβήσει

Ο ΝΙΚΟΣ ΖΟΥΛΦΑΣ ΕΕΝΑ ΑΚΟΜΗ ΘΥΜΑ ΤΗΣ ΟΜΑΔΑΣ ΤΟΥ ΣΟΥΡΛΑ ΜΕ ΔΥΟ ΑΝΗΨΙΑ ΠΡΙΝ ΤΟ 1940
ΝΑ ΠΩΣ ΑΠΑΛΛΑΧΤΗΚΑΝ ΟΙ ΑΡΧΗΓΟΙ ΤΩΝ ΠΑΡΑΚΡΑΤΙΚΩΝ ΟΜΑΔΩΝ ΑΠΟ ΤΙΣ ΠΟΙΝΙΚΕΣ ΤΟΥΣ ΕΥΘΥΝΕΣ  ΓΙΑ ΕΓΚΛΗΜΑΤΑ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΤΗΣ ΓΕΕΡΜΑΝΟΙΤΑΛΙΚΗΣ ΚΑΤΟΧΗΣ 1940 1944  


Της Βασιλικής Λάζου – Δρα Ιστορίας Παντείου Πανεπιστημίου, Hot Doc History

 

Τον Φεβρουάριο 1945, η Συμφωνία της Βάρκιζας σηματοδότησε σε πολιτικό επίπεδο αυτό που είχε συντελεστεί μερικές εβδομάδες νωρίτερα στο στρατιωτικό: την ήττα του ΕΑΜ στα Δεκεμβριανά και την υπερίσχυση με τα βρετανικά όπλα των αστικών πολιτικών δυνάμεων. Διακηρυγμένος σκοπός της Συμφωνίας ήταν να τεθούν το πλαίσιο και οι προϋποθέσεις για την ομαλή δημοκρατική εξέλιξη, την ισοτιμία, τη δημοκρατία, την ελεύθερη εκδήλωση των πολιτικών φρονημάτων των πολιτών, τον σεβασμό των ατομικών ελευθεριών και την κατάργηση κάθε ανελεύθερου μέτρου.

Πριν ωστόσο ακόμη στεγνώσει το μελάνι από την υπογραφή της, η Συμφωνία καταπατήθηκε, παρόλο που το ΕΑΜ τήρησε τις δεσμεύσεις του και παρέδωσε τον αριθμό των όπλων που είχε συμφωνηθεί. Οι παραβιάσεις δεν αφορούσαν μόνο το ζήτημα της αμνηστίας, αλλά επεκτάθηκαν σε όλα τα σημεία: ενεργοποίηση ενός αντικομουνιστικού νομοθετικού οπλοστασίου, όπως το Ιδιώνυμο 1, καταστροφή των τυπογραφείων και περιορισμοί στην κυκλοφορία του αριστερού Τύπου, παρεμβάσεις στο συνδικαλιστικό κίνημα, παρωδία της δίκης των δωσίλογων, δικαιολόγηση της δράσης των Ταγμάτων Ασφαλείας και εκκαθάριση του κρατικού μηχανισμού από κάθε ΕΑΜικό στοιχείο.

Το ζητούμενο για τους νικητές των Δεκεμβριανών και τους Βρετανούς πάτρονές τους ήταν η ανασύνθεση των αστικών πολιτικών σχέσεων που είχαν διαρραγεί στην Κατοχή. Καθώς τα παραδοσιακά αστικά κόμματα δεν είχαν προλάβει να ανασυγκροτηθούν ούτε μπορούσαν να αρθρώσουν επαρκή ιδεολογικό λόγο, εναλλακτικό στο ΕΑΜ, αναζητήθηκαν άλλα, μη πολιτικά μέσα, τα οποία θα οδηγούσαν στο επιδιωκόμενο αποτέλεσμα: την παλινόρθωση του προπολεμικού στάτους κβο και την εξουδετέρωση της ΕΑΜικής επιρροής.

 

Την παράδοση των όπλων από τον ΕΛΑΣ ακολούθησε μια αιματηρή καταστολή με χαρακτηριστικά τρομοκρατίας, που έμεινε γνωστή ως Λευκή Τρομοκρατία. Στο στόχαστρο τέθηκαν όσοι είχαν μετάσχει στην ΕΑΜική αντίσταση και στήριζαν πολιτικά το ΕΑΜ και τις οργανώσεις του. Σκοπός ήταν η αλλαγή του πολιτικού τους φρονήματος καθώς το ΕΑΜ, αν και είχε ηττηθεί στρατιωτικά στη μάχη της Αθήνας, διατηρούσε ακμαίες τις πολιτικές του δυνάμεις.

Οι παρακρατικές συμμορίες που συγκροτήθηκαν σχεδόν ταυτόχρονα σε όλη την επικράτεια ανέλαβαν αυτό που θα χαρακτηρίζαμε ως βρόμικη δουλειά. Στην ουσία έκαναν αυτό που δεν μπορούσαν να κάνουν φανερά εξαιτίας των δεσμεύσεων της Βάρκιζας, των βρετανικών περιορισμών και της κατακραυγής της διεθνούς κοινής γνώμης οι επίσημες κρατικές αρχές οι οποίες ήταν υποχρεωμένες να διατηρήσουν μια επίφαση νομιμότητας. Λειτούργησαν ως μηχανισμός αναδιανομής της πολιτικής εξουσίας, υποκαθιστώντας την επίσημη κρατική εξουσία χωρίς να υπόκεινται σε κανένα περιορισμό και έλεγχο.

Το αντιΕΑΜικό μέτωπο συγκροτούσαν όσοι είχαν συνεργαστεί με τους κατακτητές ή είχαν επωφεληθεί οικονομικά από τις κατοχικές συνθήκες: μαυραγορίτες και δωσίλογοι που εξαρτούσαν την κοινωνική τους επιβίωση από την ατιμωρησία που τους εξασφάλιζαν οι μετακατοχικές κυβερνήσεις, πάσης φύσεως ακροδεξιά και φιλομοναρχικά στοιχεία, πρώην μέλη Ταγμάτων Ασφαλείας, ακόμα και κοινοί ληστές. Μαζί τους ήταν όσοι συγκρούστηκαν με το ΕΑΜ για διάφορες αιτίες κατά τη διάρκεια της Κατοχής καθώς και συγκροτημένα κέντρα παραεξουσίας στους κόλπους του στρατού και των σωμάτων ασφαλείας. Μια σειρά από φιλομοναρχικές οργανώσεις συγκροτήθηκαν στην Αθήνα και τις επαρχιακές πόλεις, όπως η X και η ΕΒΕΝ, οι οποίες αποτέλεσαν εκτός από φορείς προπαγάνδας και τις ομάδες κρούσης. 2

 

Στην ύπαιθρο το Γενικό Επιτελείο Στρατού κατέγραφε πολυπληθείς παρακρατικές συμμορίες:

Α) Στην Πελοπόννησο: Στην Καλαμάτα ο Μαγγανάς, στη Λακωνία ο Κατσαρέας και μετά τον θάνατό του ο Γερακάρης και ο Καμαρινέας.

Β) Στη Στερεά Ελλάδα και στη Θεσσαλία, ο Σούρλας (Ανατολική Θεσσαλία), οι Καλαμπαλίκης, Βελέτζας, Ταμπούρος, Τσαντούλας (Δυτική Θεσσαλία). Οι Κουμουμτζής, Μαϊμάνης και Μπίζης (Καλαμπάκα, Τρίκαλα και Κόζιακας) και ο Βουρλάκης (Λαμία).

Γ) Στην Ηπειρο και Λάκκα Σούλι: οι Κολιοδημήτρης, Μπαλούμπας, Κάτσιος, Πανταλέων (Θεσπρωτία).

Δ) Στη Μακεδονία: ο Τσαούς-Αντών (Δράμα), οι Κάπας και Βαγγέλης (Χρυσούπολη - Καβάλα).

ΜΙΑ ΔΙΚΗ ΜΟΥ ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΗ ΣΤΗΝ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ  ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ ΤΗΣ ΛΑΡΙΣΑΣ ΟΠΟΥ ΠΕΡΙΓΡΑΦΩ ΑΝΑΛΥΤΙΚΑ ΤΟ ΜΑΚΕΛΕΙΟ ΣΤΟ ΧΩΡΙΟ ΜΑΣ

ΠΑΛΙΟ ΔΗΜΟΣΙΕΥΜΑ ΤΗΣ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑΣ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ ΤΗΣ ΛΑΡΙΣΑΣ  ΠΟΥ ΠΕΡΙΓΡΑΦΕΙ ΤΗΝ ΤΡΟΜΟΚΡΑΤΙΑ ΤΗΣ ΟΜΑΔΑΣ ΤΟΥ ΣΟΥΡΛΑ ΣΤΗΝ ΠΕΡΙΟΧΗ ΜΑΣ


ΣΕ ΑΛΛΟ ΔΗΜΟΣΙΕΥΜΑ ΤΗΣ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑΣ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ ΓΙΝΕΤΑΙ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΤΗΣ ΑΛΗΘΕΙΑΣ ΑΠΟ ΤΟΥΣ ΑΠΟΓΟΝΟΥΣ ΘΥΜΑΤΩΝ ΤΗΣ ΟΜΑΔΑΣ ΤΟΥ ΣΟΥΡΛΑ ΣΤΟ ΧΩΡΙΟ ΤΟΥΣ ΚΑΛΑΜΑΚΙ  ΑΓΙΑΣ 




 
ΑΛΛΟ ΔΗΜΟΣΙΕΥΜΑ ΤΗΣ ΛΑΡΙΣΙΝΗΣ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΡΟΜΟΚΡΑΤΙΑ ΤΟΥ ΣΟΥΡΛΑ