Μακρυχώρι Λάρισας Χρήστος Αστ. Σαΐτης: Ιανουαρίου 2023

Παρασκευή 27 Ιανουαρίου 2023

Η 27 η ΙΑΝΟΥΡΙΟΥ ΕΧΕΙ ΚΑΘΙΕΡΩΘΕΙ ΤΟ 2005 ΑΠΟ ΤΟΝ Ο.Η.Ε ΣΑΝ ΗΜΕΡΑ ΜΝΗΜΗΣ ΓΙΑ ΤΑ ΘΥΜΑΤΑ ΤΩΝ ΝΑΖΙ ΚΑΤΑ ΤΟΝ 2ου ΠΑΓΚΟΣΜΙΟ ΠΟΛΕΜΟ.ΟΙ ΕΙΚΟΝΕΣ ΠΟΥ ΑΚΟΛΟΥΘΟΥΝ ΕΙΝΑΙ ΚΥΡΙΩΣ ΑΠΟ ΚΑΛΟΚΑΙΡΙΝΗ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΚΗ ΕΚΔΡΟΜΗ ΤΟΥ 1988 ΣΤΗΝ ΓΕΡΜΑΝΙΑ

ΜΕ ΤΑ ΠΑΙΔΙΑ ΜΟΥ ΜΠΡΟΣΤΑ ΣΕ ΕΝΑΝ ΦΟΥΡΝΟ ΤΟΥ ΝΤΑΧΑΟΥ

ΕΓΩ ΜΠΡΟΣΤΑ ΣΤΟ ΜΝΗΜΕΙΟ ΤΟΥ ΝΤΑΧΑΟΥ

ΜΕ ΤΙΣ ΟΙΚΓΕΝΕΙΕΣ ΤΩΝ ΑΔΕΛΦΩΝ ΜΟΥ ΣΤΟ ΝΤΑΧΑΟΥ

ΑΝΑΤΡΙΧΙΑΣΤΙΚΟ ΤΟ ΘΕΑΜΑ ΤΟΥ ΜΝΗΜΕΙΟΥ

Μαρτυρίες από το Νταχάου

Μαρία Σαμπατακάκη(*).

Τα στρατόπεδα συγκέντρωσης πρωτοεμφανίζονται στα νεότερα χρόνια ως μέθοδος εξόντωσης αντιπάλων στο πλαίσιο διεξαγωγής αποικιοκρατικών πολέμων. Στα τέλη του 19^ου -αρχές 20^ου– αιώνα οι Βρετανοί θα τα χρησιμοποιήσουν για τον αφανισμό του αμάχου πληθυσμού των Μπόερς στην Αφρική (προκειμένου να οικειοποιηθούν τις πλούσιες σε κοιτάσματα πολύτιμων λίθων περιοχές όπου κατοικούν οι τελευταίοι). Σχεδόν μια δεκαπενταετία αργότερα, κατά τον Α Παγκόσμιο Πόλεμο και πάντοτε στο ίδιο μοτίβο των αποικιοκρατικών ανταγωνισμών, καθώς η Οθωμανική Αυτοκρατορία καταρρέει και οι ευρωπαϊκές δυνάμεις ερίζουν για απόκτηση πλουτοπαραγωγικών πηγών και ελέγχου γεωστρατηγικών σημείων, Γερμανοί και Τούρκοι -σύμμαχοι την περίοδο εκείνη- αντιγράφουν τη βρετανική πρακτική και την εφαρμόζουν κατά των αρμενικών και ελληνοποντιακών πληθυσμών. Ο τερματισμός του «μεγάλου πολέμου» δεν θα οδηγήσει σε γενικότερη ειρήνευση. Αντιθέτως, θα αφήσει σοβαρές εκκρεμότητες και θα εξοικειώσει τις ευρωπαϊκές κοινωνίες με τις προαναφερθείσες νοοτροπίες και τον μιλιταρισμό. Το διάστημα που θα ακολουθήσει, η ηττημένη Γερμανία θα βρεθεί στη δίνη μια ισχυρής οικονομικής κρίσης, υπό το βάρος ενός δυσβάστακτου εξωτερικού χρέους και στο έλεος αυτών των ανταγωνιστών της. Η αυξανόμενη ανεργία και η φτώχεια στο εσωτερικό της ευνοούν τη σύσταση «στρατοπέδων φιλοξενίας» ανέργων. Εκεί, βρίσκουν καταφύγιο οι χειμαζόμενοι, θέτουν εαυτόν στην υπηρεσία του γερμανικού κράτους και γίνονται μια εύπλαστη, χειραγωγήσιμη μάζα για τους ανερχόμενους εθνικοσοσιαλιστές (Ναζί). Είναι η εποχή, κατά τη διάρκεια της οποίας συντελούνται ζυμώσεις, διαπλάθονται συνειδήσεις, αλλοιώνονται νοήματα και έννοιες γύρω από την εργασία, την παραγωγή, τον πλούτο και τη διαχείριση του, την οικονομία γενικότερα.

Το 1933, όταν πλέον ο Αδόλφος Χίτλερ έχει ανέλθει στην εξουσία, η εμφάνιση ενός στρατοπέδου όπως το Νταχάου μοιάζει σαν φυσική εξέλιξη των πραγμάτων. Το ναζιστικό καθεστώς προμοτάρει ως σωτήρια για το γερμανικό έθνος τη στρατευμένη, εκφασισμένη μορφή και λειτουργία της οικονομίας. Το Νταχάου προορίζεται για τον εγκλεισμό όλων όσων έχουν αντίθετη επ’ αυτού άποψη, αντιφρονούντες, κομμουνιστές κλπ κατά κύριο λόγο. Η ρητορική της χιτλερικής προπαγάνδας, από πολύ νωρίς, θα εμπλέξει και τους Εβραίους στα οικονομικά προβλήματα της Γερμανίας. Μέσα σ’ ένα περιβάλλον γενικότερης σύγχυσης, οι Εβραίοι θα δειχθούν ως υπαίτιοι της οικονομικής καταβαράθρωσης της Γερμανίας και θα μετατραπούν σε αποδιοπομπαίους τράγους, πληρώνοντας τον βαρύτερο φόρο αίματος. Ο εναντίον τους ρατσισμός, ο στηριγμένος στα υπολείμματα μεσαιωνικών προκαταλήψεων και απευθυνόμενος στο θυμικό της γερμανικής κοινωνίας, ήλθε σαν ιδεολογικό περίβλημα – δικαιολόγηση μίας εκπονημένης από καιρό πολιτικής στόχευσης με αμιγώς οικονομικά κίνητρα.

Η περίπτωση του Νταχάου έχει ιδιαίτερη σημασία για την κατανόηση της ιστορίας του Ολοκαυτώματος και τη σύνδεση της με τις διεργασίες και τις πρακτικές που γέννησε η σφοδρή οικονομική κρίση στην Ευρώπη του Μεσοπολέμου. Η περίφημη φράση στην πύλη του στρατοπέδου «η εργασία απελευθερώνει» αποτελεί τον συνδετικό κρίκο και αδιάψευστο περί αυτού μάρτυρα.

Η έρευνα και η μελέτη του Ελπιδοφόρου Ιντζέμπελη που μετασχηματίστηκε στο βιβλίο «Νταχάου, Προφορικές και Επιστολικές Μαρτυρίες» και κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Μένανδρος έρχεται επίκαιρα να καλύψει ένα υπάρχον κενό στην εγχώρια ιστοριογραφία, δίνοντας στοιχεία για την ελληνική «παρουσία» στο Νταχάου. Παρά το γεγονός ότι η πλειονότητα των Ελλήνων Εβραίων κατευθύνθηκε και εξοντώθηκε στα κρεματόρια του Άουσβιτς, στο Νταχάου «φιλοξενήθηκε» πλήθος ανθρώπων, περιλαμβάνοντας και πολιτικούς κρατούμενους όπως τον ηγέτη του ΚΚΕ, Νίκο Ζαχαριάδη και τους ανώτερους αξιωματικούς του ελληνικού στρατού.

Το βιβλίο του Ιντζέμπελη, προσεκτικά δομημένο, παραθέτει μία συνοπτική όσο και σφαιρική ιστορία του στρατοπέδου και επικεντρώνει στις προσωπικές αφηγήσεις εγκλείστων. Ένα πρωτογενές υλικό από προφορικές συνεντεύξεις και έγγραφα (μεταξύ των οποίων και τα λιγοστά φύλλα της χειρόγραφης ελληνικής εφημερίδας) αποκαλύπτει μικρές και μεγάλες πτυχές των συνθηκών που επικρατούσαν στο Νταχάου. Οι φωτογραφίες που πλαισιώνουν το κείμενο συνδέουν εμφατικά τα γεγονότα με τον τόπο τέλεσης τους. Στα θετικά και ενδιαφέροντα του βιβλίου εντάσσεται η μη αποσιώπηση από πλευράς του συγγραφέα, φαινομένων συνεργασίας και συνέργιας Ελλήνων κρατουμένων με Γερμανούς Ναζί στο Νταχάου. Η δε ταυτόχρονη ύπαρξη και εναλλαγή μαρτυριών Εβραίων και Χριστιανών Ελλήνων πολιτών καθιστά σαφές ότι το ζήτημα του Ολοκαυτώματος αφορά τους πάντες και παράλληλα το εντάσσει ομαλά -και όπως του πρέπει- στην εθνική-συλλογική μας ιστορία και μνήμη.

INFO: Ελπιδοφόρος Ιντζέμπελης «Νταχάου: Προφορικές και Επιστολικές Μαρτυρίες», Εκδόσεις Μένανδρος

ΔΥΣΤΥΧΩΣ ΟΛΑ ''ΜΕΛΕΤΗΜΕΝΑ'' ΑΠΟ ΑΝΘΡΩΠΟΥΣ ΓΙΑ ΝΑ ΛΙΩΣΟΥΝ ΑΛΛΟΥΣ

ΟΙ ΔΗΜΙΟΙ ΜΕ ΤΗΝ ΜΑΚΑΒΡΙΑ ΔΟΥΛΕΙΑ ΤΟΥΣ

ΒΙΕΝΝΗ 1988

ΒΡΥΞΕΛΕΣ 1988

ΜΟΝΑΧΟ 1988

ΣΤΟΥΤΓΚΑΡΔΗ 1988

ΚΟΛΩΝΙΑ 1988

Δευτέρα 23 Ιανουαρίου 2023

ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ ΓΙΑ ΤΟ ΧΩΡΙΟ ΜΑΣ ΒΑΣΙΣΜΕΝΟ ΣΕ ΕΝΑ ΑΡΘΡΟ ΤΟΥ ΘΕΣΣΑΛΙΚΟΥ ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟΥ ΤΩΝ Κ.ΠΑΤΣΗ ΚΑΙ Ι.ΓΙΑΝΝΟΥΛΑ ΚΑΙ ΣΕ ΜΙΑ ΕΡΓΑΣΙΑ ΤΗΣ ΦΙΛΟΛΟΓΟΥ ΙΟΥΛΙΑΣ ΚΑΝΔΗΛΑ

ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΑΜΑΞΑ ΚΑΤΩ ΑΠΟ ΤΟΝ ΑΓΙΟ ΓΕΩΡΓΙΟ ΤΟΥ ΧΩΡΙΟΥ ΜΑΣ .ΣΤΟ ΒΑΘΟΣ Ο ΚΙΣΣΑΒΟΣ.ΑΠΟ ΤΟ ΔΙΑΔΙΚΤΥΟ

ΣΕΛΙΔΕΣ ΑΠΟ ΤΟ ΘΕΣΑΛΙΚΟ ΗΜΕΡΟΛΌΓΙΟ ΤΟΥ ΚΩΣΤΑ ΣΠΑΝΟΥ ΠΟΥ ΑΝΑΦΕΡΕΤΑΙ ΣΤΗΝ ΕΠΙΣΚΕΨΗ ΤΟΥ ΒΑΣΙΛΙΑ ΓΕΩΡΓΙΟΥ ΣΤΗ ΘΕΣΣΑΛΙΑ ΚΑΙ ΣΤΟ ΧΩΡΙΟ ΜΑΣ ΤΟΝ ΕΥΧΑΡΙΣΤΩ ΠΟΥ ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕ ΤΟ ΑΡΘΡΟ ΤΗΣ ΚΩΣΤΑΝΤΙΝΑΣ ΠΑΤΣΗ ΚΑΙ ΤΟΥ ΙΩΑΝΝΗ ΓΙΑΝΝΟΥΛΑ ΠΟΥ ΑΝΑΦΕΡΕΤΑΙ ΚΑΙ ΣΤΟ ΧΩΡΙΟ ΜΑΣ. ΟΛΟΥΣ ΤΟΥΣ ΕΥΧΑΡΙΣΤΩ ΠΟΛΥ.

ΕΠΙΣΗΣ ΕΥΧΑΡΙΣΤΩ ΤΟΝ ΞΑΔΕΛΦΟ ΜΟΥ ΤΟΠΟΓΡΑΦΟ ΜΗΧΑΝΙΚΟ ΠΑΥΛΟ ΣΑΙΤΗ ΠΟΥ ΕΝΤΟΠΙΣΕ ΣΤΟ ΘΕΣΣΑΛΙΚΟ ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ ΤΟ ΚΟΜΜΑΤΙ ΠΟΥ ΑΝΑΦΕΡΕΤΑΙ ΣΤΟ ΧΩΡΙΟ ΜΑΣ

ΠΕΡΙΠΟΛΟΣ ΧΩΡΟΦΥΛΑΚΩΝ ΣΤΑ ΤΕΜΠΗ ΠΟΥ ΣΥΝΟΔΕΕΥΕΙ ΤΟΝ ΒΑΣΙΛΙΑ ΓΕΕΩΡΓΙΟ Α ΤΟ 1884 ΣΤΑ ΤΕΜΠΗ

ΕΞΩΦΥΛΛΟ ΤΟΥ ΘΕΣΣΑΛΙΚΟΥ ΗΜΕΕΡΟΛΟΓΙΟΥ ΤΟΥ ΚΩΣΤΑ ΣΠΑΝΟΥ

ΕΓΓΡΑΦΟ ΠΟΥ ΕΝΤΟΠΙΣΕ Η ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ ΙΟΥΛΙΑ ΚΑΝΔΗΛΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΠΟΓΡΑΦΗ ΠΟΥ ΕΓΙΝΕ ΣΤΗΝ ΠΕΡΙΟΧΗ ΤΗΣ ΕΠΙΣΚΟΠΗΣ ΠΛΑΤΑΜΩΝΑ ΤΟ 1889 ΑΠΟ ΤΟΝ ΕΠΙΣΚΟΠΟ ΑΜΒΡΟΣΙΟ ΚΑΣΣΑΡΑ .ΕΚΕΙ ΦΑΙΝΕΤΑΙ Η ΣΥΝΘΕΣΗ ΤΟΥ ΠΛΗΘΥΣΜΟΥ ΤΟΥ ΧΩΡΙΟΥ ΜΑΣ ΚΑΙ ΤΩΝ ΑΛΛΩΝ ΧΩΡΙΩΝ ΤΗΣ ΠΕΡΙΟΧΗΣ.ΤΗΝ ΕΥΧΑΡΙΣΤΩ ΠΟΛΥ .

Η ΣΥΝΘΕΣΗ ΤΟΥ ΠΛΗΘΥΣΜΟΥ ΤΟΥ ΜΑΚΡΥΧΩΡΙΟΥ ΛΑΡΙΣΑΣ

Όπως πιστεύω ότι γνωρίζουν αρκετοί συγχωριανοί μας,το Μακρυχώρι ήταν Τουρκοχώρι μέχρι τα μέσα του 19^ου αιώνα. Σύμφωνα με την απογραφή που επισυνάπτω το 1889 ζούσαν στο χωριό μας μόνο 105 Οθωμανικές οικογένειες. Πιθανόν η απογραφή να εγινε το καλοκαίρι και να μην απογράφηκαν οι Ελληνες κάτοικοι οι οποίοι ηταν κυρίως κτηνοτρόφοι και βρίσκονταν με τα κοπάδια τους στα βουνά. .

Οι πρώτοι Ελληνες που εγκαταστάθηκαν μόνιμα στο χωριό μας μετά το 1881 ηταν επαγγελματίες (σαμαράδες,κτίστες,τσαγκάρηδες,ραφτάδες ,μπακάληδες κτλ) και εργάτες σε Τούρκους κτηματίες (χουσμικιάρηδες) .Το χειμώνα όμως διαχείμαζαν σε νοικιασμένα λιβάδια Βλάχοι ( από το Περιβόλι ,τη Σαμαρίνα και την Γράμμουστα) και Σαρακατσάνοι (από τα Άγραφα και τα βουνά της Μακεδονίας ) ολοι τους κτηνοτρόφοι.

Η καταγωγή των οικογενειών που εγκαταστάθηκαν στο Μακρυχώρι από το 1881 μέχρι το 1981 περιγράφεται στη συνέχεια.

Οικογένειες Σαρακατσαναίων είναι των Βωβούσα, Γεωργάκη, Ευαγγελόπουλου, Κατσιγιάννη, Κολώνα Κουτελίδα, Μήλιου, Μητσογιάννη, Μπούτου, Λιάπη, Νασιάρα , Παρλάντζα, Πελεκούδα , Τσιάκου, Στάθη, Χαινταρλή και Χύτα.(ηταν ολες κτηνοτροφικές οικογένειες)

Οικογένειες Βλάχων από το Ζαγόρι των Ηλου, Σαμολαδά και Φωτίου.(Ηταν κυρίως επαγγελματίες)

Οικογένειες Βλάχων από τον Κοκκινοπηλό των Μπεκιάρη, Μπελόγια , Μπουροτζίκα, και Φάκα (ηταν κυρίως εργάτες σς Τούρκους ιδιοκτήτες)

Οικογένειες Βλάχων Περιβολιωτών των Ανδρέου , Βλάγκα , Βουλάγκα ,Δαρδακούλη Ζούλφου , Καρατέγου ,Μπόλια , Μουρτζίλα, Μπέλλου, Νάστου ,Νάρη,Παλάτου, Πουσπουρίκα ,Πουτσιάκα, Ρόμπα, Σαιτη, Σελιγκούνα , Σκρίμπα, Σταμάτη, Συμπεθέρη, Τέα ,Τίκου, Τόπη και Φουσίκα (ηταν ολες κτηνοτροφικές οικογένειες ).

Οικογένειες Βλάχων Σαμαριναίων των Αβέλλα, Αγορογιάννη, Βραζιτίκου, Γεράση, Γκαμπέτα Γραβάνη, Ληγούρα, Λιούπα, Σαρμανιώτη, Στυμωνιάρη ,Τσακνάκη (ηταν ολες κτηνοτροφικές οικογένειες).

Οικογένειες Αρβανιτόβλαχων των Γκότση , Μαραμή, Νίτσικα και οικογένειες Βλάχων Καλαρυτινών Γκουτζαμάνη, Κουκουθάκη, Μπαρμπούτη, Μπέρκου, Σακαβίτση, Σακογιάννη (Ηρθαν από την Αμφιθέα τη Δεκαετία του 1950).

Επίσης υπάρχει και η οικογένεια Γραμμουστιάνου, Βλάχων που κατάγονται από χωριό Γράμμος ( η Γράμμουστα) και λέγονταν Οικονόμου.

Οικογένειες Καραγκούνηδων των Αναγνώστου, Αποστόλου ,Αργυρίου, Κωστόπουλου, Παπαδημητρίου, Πατσιούρα ,Ριζόπουλου, Σιμόπουλου, Στρατόπουλου . Παρακρίβου, (Ηρθαν από τα χωριά του κάμπου Κάστρο ,Λουτρό, Πέτρινο και Ελευθεραί μετά το 1890)

Οικογένειες Βερδικουσιωτών των Αγοραστού, Ζησόπουλου, Παπαχατζή , Σινάπαλου ,Τσέτσιλα και Χατζή.

Οικογένειες Πελοποννησίων ( Μοραϊτών) των Γεωργόπουλου, Γιαννακόπουλου, Γκρέτση ,Μπενεχούτσου , Μπιτσαρά. Χουτεσιώτη ( Ηρθαν μετά την προσάρτηση της Θεσσαλίας στην Ελάδδα το 1881 σαν στρατιώτες και παρέμειναν εδώ ,φέρνοντας και άλλους συγγενείς τους)

Οικογένειες Αρβανιτών (καταγόμενων από χωριά της σημερινής Αλβανίας που είναι κοντά στην Κορυτσά) , Διονυσίου, Λάζου, Λαζάρου, Ραχώβα, Στογιάννη , Χαλάτση, Χρήστου,Τριανταφυλλου,.

Οικογένειες Κουπατσιαραίων των Γκατζούλη, Ζιώγα, Κανιά, Λάτσιου, Λόλα, Μπαρλαγιάννη, Παπαχρήστου, Πιτσιάβα (Από χωριά των Γρεβενών.

Κάποιες οικογένειες από χωριά της Κοζάνης, Ζέρβα Νταβέλη, Φαρμάκη, Τουρλακόπουλου .

Σύμφωνα με την εγγονή του Κωσταντίνου Κωτσιόπουλου Χρυσούλα Χρήστου η οικογένεια του είχε κατεβεί στο Μακρυχώρι απο ενα χωριό της Καστοριάς.

Δύο οικογένειες από την Κρυσταλοπηγή Καστοριάς των Ζήση και Κοροβέση,

Μερικές οικογένειες από τα Αμπελάκια των Άσσου, Καραπάνου ,Καρκαντού, Κράμαρη, Μαργκά, και Ταζέ

Από τους Γόννους οι οικογένειες Κανάκη ,Κολτσίδα, Πανδρεμμένου ,Πατσιατζή ,Πούλιου, Τάσιου και Τόλιου.

Από τον Παραπόταμο οι Οικογένειες των Γκαμπούρα, Γκιάτα, Γκουγκουλιά, Γκουλιάρα, Κουτσοδήμου ,Μάντζαρη,Πουρνάρα, Τζανέκα, Ζήση Χατζή και Ψαρού.

Από την Ελάτεια Βούλγαρη, Καραγιώργου.

Από το Ομόλιο των Μπατσίλα, Χουλιάρα.

Από την Κρανιά Ολύμπου των Μαιμάρη, Ρίζου,

Από τη Συκιά Ελασσόνας Σουπεκιώτη, Συκιώτη του Ταρατόρα.

Μεμονωμένες οικογένειες ήλθαν από διάφορα χωριά της Θεσσαλίας και της υπόποιπης Ελλάδας του Γουνιτσιώτη (Αμυγδαλέα),του Γρέβια (Χωριό Γρέβια της Αρτας),. του Διαμαντάρα ( από τα Ψαρά της Χίου ) του Καρυώτη (Φαλάνη),, του Κυρίτση ( Ανθήλη Λαμίας ), Τσιτούρα (Λιδωρίκι Φωκίδας) , Κωστάκη (Ραψάνη), , Λυτροκάπη (Μελισοχώρι), Μπλιώνα (από το Λουτρό Ελασσόνας), του Σκουτή (από τα χωριά των Χασίων ), ,Σουμπενιώτη,Τσικρικώνη (από τη Σκαμνιά Ολύμπου), του Φαρμακιώτη (Τσαριτσάνη), του Χαρίση ( από τα Άρματα Κονίτσης),).

Μια από τις παλαιότερες οικογένειες που εγκαταστάθηκαν στο Μακρυχώρι αμέσως μετά την προσάρτηση της Θεσσαλίας στο Μακρυχώρι είναι η οικογένεια του Μυλωνά, που κατάγεται από το Δαμάσι Τυρνάβου .

Χαρακτηριστικό είναι ότι στο Μακρυχώρι δεν εγκαταστάθηκαν οικογένειες Ποντίων εκτός αυτής του Δεληγιάννη και του Χριστίδη. Και ο λόγος είναι ότι όλη η καλλιεργήσιμη έκταση αγοράστηκε από ντόπιους και δεν υπήρχε ανταλλάξιμη γη ,όπως σε άλλα χωριά.

Οι παλιοί και οι νέοι κάτοικοι του χωριού έζησαν και ζουν αρμονικά χωρίς προβλήματα επί πολλά χρόνια ,παρόλο που λόγω κυρίως των διαφορών στον τρόπο ζωής ( μετακινήσεις των νομάδων κτηνοτρόφων),δεν δημιουργήθηκαν επί πολλά χρόνια σχέσεις επιγαμίας.

Τα τελευταία 40 χρόνια αναμείχτηκαν οι διάφορες ‘’ράτσες ‘’ τόσο πολύ, που είναι δυσδιάκριτη η αρχική τους καταγωγή ,αφού έπαψαν να ομιλούνται τα διάφορα γλωσικά ιδιώματα.

Επίσης υπήρξαν και κάποιες οικογένειες που έζησαν αρκετά χρόνια στο χωριό μας και στη συνέχεια έφυγαν σε άλλα μέρη του εσωτερικού ή του εξωτερικού ή δεν υπήρξε συνέχεια λόγω μη ύπαρξης ανδρών στην οικογένεια.

Όπως οι οικογένειες Γεωργίου Μάνδαλου ( Αυστραλία), Μποσινέα, Τσιμογιάννη (Αμερική) Αναστασίου, Βασιλόπουλου, Θεοδωρόπουλου, Κοντοκώστα , Κοψαχείλη ,Κολοκοτρώνη, Ζυγούρη , Βασιλείου, Μαχμουντέ, Μπράχου ( Γιατρού),Λουκά, Ηλία, Νόνα (μεγάλη οικογένεια η οποία πούλησε όλα σχεδόν τα σπίτια της και μετακόμισε στο χωριό Βροντερό των Πρεσπών, όταν το Ελληνικό κράτος θέλησε να εποικίσει με οικονομικά κίνητρα παραμεθόριους οικισμούς που είχαν εγκαταλειφθεί στον εμφύλιο πόλεμο) , Ξάφη, Σαμαρά, Τσιτσούλη και Τζάνη (Μαστοροαναστάσης) ,Χριστοδούλου και η οικογένεια του παπά Αντούλα, παππού του Δημήτρη Διαμαντάρα.

Επίσης κάποιες οικογένειες Περιβολιωτών (Ανδρέου, Δαρδακούλη, Μπαζούκη Παράφορου, Φουσίκα ) εφυγαν από το χωριό μας και εγκαταστάθηκαν τη δεκαετία του 1940 στο Παλιό Σκυλίτση Ημαθίας.Στην Αυστραλία εκτός της οικογένειας Μάνδαλου είχαν μεταναστευσει και οι Βασίλειος Τριανταφύλλου του Ηλία ,Βασίλειος Τριανταφύλλου του Ιωάννη,Ιωάννης Μπουροζίκας και Χρήστος Πατσιούρας οι οικογένειες των οποίων διαμένουν στην μακρινή αυτή χώρα.